بررسی عوامل اقتصادی ـ اجتماعی و زمینه‌ای مؤثر بر میزان مشارکت شهروندان در حوزه امور شهری مرتبط با شهرداری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر

2 مدرس و کارشناس ارشد مشاوره

چکیده

هدف پژوهش، بررسی عوامل اقتصادی ـ اجتماعی و زمینه‏ای مؤثر بر میزان مشارکت شهروندان در حوزه‏ی امور شهری مرتبط با شهرداری در بین شهروندان بالای 18 سال ساکن شهر شوشتر است. در این تحقیق به‏ ابعاد مشارکت شهروندان و عوامل آن پرداخته شده‏است. مبانی نظری تحقیق حاضر بر پایه­ی دیدگاه­های روانشناختی و جامعه­شناختی مشارکت استوار است. روش تحقیق، روش پیمایشی است؛ همچنین در این تحقیق از مطالعه‏ی اسناد و مدارک و منابع کتابخانه‏ای استفاده شده و به‏منظور جمع‏آوری اطلاعات از ابزار «پرسشنامه­ی ساخت­یافته» بهره گرفته شده‏است. در این تحقیق، از روش نمونه‏گیری خوشه‏ای استفاده شده و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 373 نفر تعیین شد. بر اساس نتایج حاصل از تحقیق، بین متغیرهای مستقل رضایتمندی شهروندان، اعتماد اجتماعی، احساس تعلق اجتماعی، آگاهی شهروندان و درآمد با متغیر وابسته­ی میزان مشارکت رابطه­ی معنی­داری وجود دارد و جهت رابطه­ها مثبت و مستقیم است. بعبارت دیگر هر چقدر میزان رضایتمندی، اعتماد، آگاهی، احساس تعلق و درآمد شهروندان بالا برود میزان مشارکت هم بیشتر می‏شود. یافته­ها تفاوت میزان مشارکت را در بین شاغلین و غیر شاغلین تأیید می‏کند و همچنین میانگین نمره­ی مشارکت اجتماعی در طبقات مختلف به لحاظ آماری و بر اساس مقدار F معنی­دار می‏باشد و میزان مشارکت در طبقات متوسط و بالا بیشتر است ضمن اینکه مدت زمان سکونت در محل، متغیر بسیار مهمی ‏است که معنی­دار است به گونه‏ای که هر چه مدت زمان سکونت در محل بیشتر باشد، میزان مشارکت اجتماعی شهروندان بیشتر می‏شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigation on Influential Social and Economic Factors on Citizen's Participation in Urban Affairs Related to Municipality

نویسندگان [English]

  • yousef amini 1
  • mohammad amini 2
چکیده [English]

The research aims to study about influential social and economic factors on citizens participation in urban affairs related to municipality among citizens who are older than 18 years and are resident in Shoushtar. It is about citizen's participation dimensions and its factors. Its theoretical literature is based on psychological and sociological perspectives. Research method is survey. Also documents and library sources and structured questionnaire as information gathering instrument have been used. Cluster sampling method has been used and 373 have been determined as population sample by using Cochran formula. Findings show that there are positive, direct and significant relationship between citizen's satisfaction, social trust, feeling of social belonging, and citizen's awareness and income as independent variables and dependent one. On the other hand, the more satisfaction, trust, awareness, feeling of belonging and citizens income, the more citizens participation. The findings approve the different participation between employed and unemployed. Also, the average score of social participation among different classes statistically and based on F test is significant. That is, rate of participation in middle and upper classes are more, meanwhile, the period of residency in city is so important variable so that the more period of residency in city, the more citizens social participation. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • attitude
  • Citizen
  • Social Participation
  • Urban Affairs
  • Shoushtar
اوپنهایم، ا. ان (1396). طرح پرسشنامه و سنجش نگرش­ها، ترجمه­ی مرضیه کریم­نیا، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی. ##
بیرو. آلن (1366). فرهنگ علوم اجتماعی، ترجمه‏ی باقر ساروخانی، تهران، انتشارات کیهان. ##
توسلی، غلام­عباس (1371). طرح آسیب­ها و انحرافات و رابطه‏‏ی آن با مشارکت اجتماعی، تهران، مؤسسه‏ی مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران. ##
چلبی، مسعود (1372). "وفاق جمعی"، نامه‏ی علوم اجتماعی، تهران، دانشکده‏ی علوم اجتماعی دانشگاه تهران، جلد دوم، شماره‏ی 3. ##
حامدمقدم، احمد (1370). مشارکت و توسعه‏ی روستایی، مجموعه مقالات سمینار جامعه‏شناسی توسعه، تهران، انتشارات سمت، جلد دوم. ##
خواجه شاهکوهی، علیرضا؛ نجفی کانی، علی­اکبر؛ خوش­فر، غلامرضا و شفایی، سپیده (1394). "میزان مشارکت شهروندان در فعالیت­های عمرانی و خدماتی شهرداری (مطالعه‏ی موردی: شهر گلوگاه)"، فصلنامه­ی آمایش محیط، دوره­ی 8، شماره­ی 29. ##
دواس، دی، ا. (1375). روش پیمایشی در تحقیق اجتماعی، ترجمه‏ی مریم رفعت­جاه و همکاران، تهران، مرکز ترجمه و نشر کتاب. ##
رضایی، عبدالعلی (1375). "مشارکت اجتماعی هدف یا ابزار توسعه"، اطلاعات سیاسی ـ اقتصادی، شماره‏ی 110. ##
رفیع­پور، فرامرز (1370). کند و کاوها و پنداشته­ها، تهران، شرکت سهامی انتشار. ##
زاهد زاهدانی، سید سعید و زهری بیگدلی، سید محسن (1391). "مدیریت شهری و تبیین مشارکت اجتماعی شهروندان در شهرداری"، فصلنامه­ی مطالعات جامعه­شناختی شهری (مطالعات شهری) دوره­ی 2، شماره­ی 5. ##
سیف­الدینی، فرانک (1376). "مشارکت مردمی در برنامه­ریزی توسعه"، مجله‏ی علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه شیراز، دوره‏ی دوازدهم، شماره‏ی دوم. ##
شادی­طلب، ژاله (1372). "مشارکت مردم در مدیریت"، ماهنامه‏ی جهاد، تهران، سال 13، شماره‏ی 162، تیر. ##
شایگان، فریبا (1378). عوامل مؤثر بر حضور و مشارکت مردم در مساجد در سه منطقه‏ی تهران، پایان­نامه‏ی کارشناسی ارشد جامعه­شناسی، دانشکده‏ی علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی. ##
طالب، مهدی (1375). مدیریت روستایی در ایران، تهران، انتشارات دانشگاه تهران. ##
عبداله­پور، جمال؛ مختارپور، حسن و مختارپور، رجبعلی (1392). "مشارکت شهروندان تهرانی در حوزه­ی فعالیت­های شهرداری (مطالعه­ی موردی: شهروندان منطقه­ی 4)"، دو فصلنامه­ی مدیریت شهری، شماره­ی 31. ##
عمر، سالیما (13659. دموکراسی مشارکتی و نهادهای توسعه‏ی مشارکتی، ترجمه­ی عباس مخبر، تهران، انتشارات سازمان برنامه و بودجه. ##
قوام، عبدالعلی (1373). توسعه‏ی سیاسی و تحول اداری، تهران، انتشارات قومس، چاپ دوم. ##
کیوی، ریمون و همکار (1371). روش تحقیق در علوم اجتماعی، ترجمه­ی عبدالحسین نیک­گهر، تهران، نشر فرهنگ معاصر. ##
گیدنز، آنتونی (1373). جامعه­شناسی، ترجمه­ی منوچهر صبوری کاشانی، تهران، انتشارات نی. ##
محسنی­تبریزی، علیرضا (1373). "بیگانگی مانعی برای مشارکت و توسعه‏ی ملی، بررسی رابطه‏ی میان بیگانگی و مشارکت اجتماعی ـ سیاسی"، نامه‏ی پژوهش، فصلنامه‏ی تحقیقات فرهنگی، شماره‏ی یک، مرکز پژوهش­های بنیادی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. ##
منصورفر، کریم (1373). روش­های آماری، تهران، مؤسسه‏ی ‏انتشارات دانشگاه تهران. ##
هانتینگتون، ساموئل (1375). سامان سیاسی در جوامع دستخوش دگرگونی، ترجمه­ی محسن ثلاثی، تهران، نشر علم. ##
هریسون، دیوید (1376). جامعه­شناسی نوسازی و توسعه، ترجمه­ی علیرضا کلدی، تهران، انتشارات دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی. ##
وینر، مایرون (1353). نوسازی جامعه، ترجمه­ی رحمت مقدم مراغه‏ای، تهران، انتشارات شرکت سهامی کتب جیبی.##