واکاوی رابطه استفاده از اینترنت با نظام ارزش‌های جوانان و نوجوانان (مورد مطالعه: شهر شیراز)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه جامعه شناسی دانشگاه یزد

2 دانشجوی دکترای جامعه شناسی دانشگاه شیراز

3 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی دانشگاه تهران

چکیده

تعداد کاربران اینترنت در طی دو دههی اخیر از سه میلیون نفر به بیش از سه میلیارد نفر افزایش یافته است. افزایش استفاده از اینترنت در میان نوجوانان و جوانان بسیاری از ارزش‌ها، هنجارها، عادات، منش، سبکهای زندگی و ویژگی‌های افراد را تحت تأثیر قرار داده است. بر این اساس در این پژوهش سعی شده است رابطه‌ی بین استفاده از اینترنت و نظام ارزش‌های نوجوانان و جوانان مورد بررسی قرار گیرد. در این مسیر 400 نفر از نوجوانان و جوانان شهر شیراز بر اساس نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحلهای انتخاب شدند و به سؤالات پرسش‌نامه‌ی محقق ‌ساخته پاسخ دادند. متغیر وابسته تحقیق دسته‌های متفاوت و گستردهای از ارزش‌ها شامل 8 دسته از ارزش‌های بومی، ملی، جهانی، دینی، اقتصادی، علمی، اجتماعی / فرهنگی و خانوادگی را در بر می‌گرفت. استفاده از اینترنت نیز به طور مبسوط مورد بررسی قرار گرفت. یافته‌های تحقیق نشان داد که بین استفاده از اینترنت و چهار دسته از نظام ارزشهای نوجوانان و جوانان شامل ارزش‌های ملی (218/0-:r)، دینی (235/0-:r)، اقتصادی (207/0:r) و فرهنگی / اجتماعی(179/0-:r) رابطه‌ی معناداری وجود دارد و بین سایر ارزش‌ها رابطه‌ی معناداری وجود ندارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analyzing the Relationship Between Use of Internet and Value System of Youth and Teenagers (Case Study: Shiraz city)

نویسندگان [English]

  • ali rouhani 1
  • somayeh hashemi 2
  • masoud anbarlou 3
چکیده [English]

The number of internet users has been increased from three million people to more than 3 trillion people in two last decades. The increased use of internet among youth and teenagers has impressed many values, norms, manners, life styles, and features of them. Accordingly, this study has attempted to study the relationship between use of internet and value system of youth and teenagers. For this purpose, 400 adolescents (youth and teenagers) of Shiraz city were selected based on multi-stage cluster sampling and answered to the questions of researcher-made questionnaire. The dependent variable of the research included different categories and a range of values composed of eight categories namely native, national, global, religious, economic, scientific, social/cultural, and familial values. The use of internet also was analyzed in detail. The findings of the study showed that there is a meaningful relationship between use of internet and national, religious, global, economic and social/cultural values.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Internet
  • Value System of Youth and Teenagers
  • Technological Changes
ابوالقاسمی، محمود؛ نوروزی، عباس‌علی و طالب‌زاده نوبریان، محسن (1392). "تأثیر اینترنت بر ارزش­های خانواده: از منظر هویت دینی و ملی"، مطالعات ملی، سال 14، شماره‌ی سوم.##
احمدی، حبیب؛ هاشمی، سمیه و روحانی، علی (1389). "بررسی رابطه‌ی وسایل ارتباطی نوین با هویت جنسیتی جوانان شهر شیراز"، فصلنامه‌ی علمی ـ پژوهشی زن و جامعه، سال اول، شماره‌ی 4. ##
احمدی، ‌حمید (1381). "جهانی­شدن؛ هویت قومی یا هویت ملی"،‌ فصلنامه‏ی مطالعات ملی، سال سوم،‌ شماره‏ی 11. ##
ازکیا، مصطفی و دربان‌آستانه، غلامرضا (1382). روش­های کاربردی تحقیق، جلد اول، تهران: انتشارات کیهان. ##
ازکیا، مصطفی و غفاری، غلامرضا (1388). جامعه‌شناسی توسعه، تهران: انتشارات کیهان. ##
اعزازی، شهلا (1389). جامعه‌شناسی خانواده، تهران: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان. ##
بیکر، ترز (1386). نحوه‌ی انجام تحقیقات اجتماعی، ترجمه­ی هوشنگ نایبی، تهران: نشر نی. ##
پیران، پرویز (1383). "جهانی­شدن: سیر تاریخی و ابعاد آن"، فصلنامه‌ی مجلس و پژوهش، سال یازدهم، شماره‌ی 43. ##
جهانگیری، جهانگیر و میرفردی، اصغر (1387). "جهت‌گیری ارزشی و ارتباط آن با شاخص‌های اقتصادی ـ اجتماعی توسعه‌ی انسانی در ایران: مطالعه‌ی موردی: ساکنان شهرهای شیراز و یاسوج»، پژوهشنامه‌ی علوم انسانی و اجتماعی، سال هشتم، شماره‌ی دوم. ##
جهانگیری، ‌جهانگیر و معینی، مهدی (1390). "بررسی رابطه‌ی سرمایه‌ی اجتماعی و هویت ملی،‌ نمونه‌ی مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه شیراز"، مجله‌ی علوم اجتماعی دانشکده‌ی ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، سال هفتم، شماره‌ی دوم. ##
خسروانی، عباس (1391). "رونالد اینگلهارت و نظریه‌ی دگرگونی ارزشی"، مجله‌ی اینترنتی باشگاه اندیشه، آدرس اینترنتی:
http://www.bashgah.net/fa/content/print_version/96812. ##
خواجه­نوری، بیژن (1384). بررسی رابطه‌ی مؤلفه­های جهانی­شدن و مشارکت اجتماعی زنان (مطالعه‌ی موردی: تهران، شیراز و استهبان)، پایان­نامه‌ی دکتری جامعه‌شناسی، دانشکده‌ی اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی، بخش جامعه‌شناسی دانشگاه شیراز. ##
خواجه­نوری، بیژن؛ هاشمی، سمیه و روحانی، علی (1389). "سبک زندگی و هویت ملی (مطالعه‌ی موردی: دانش‌آموزان دبیرستان‌های شهر شیراز)"، فصلنامه‌ی مطالعات ملی، سال یازدهم، شماره‌ی 4. ##
خواجه نوری، بیژن؛ روحانی، علی و هاشمی، سمیه (1390). رابطه‌ی سبک زندگی و تصور از بدن (مطالعه‌ی موردی: زنان شهر شیراز)، فصلنامه‌ی تحقیقات فرهنگی، سال چهارم، شماره‌ی 1. ##
خواجه­نوری، بیژن و مقدس، علی­اصغر (1388). "جهانی­شدن و سرمایه‌ی اجتماعی زنان"، مجله‌ی علوم اجتماعی دانشکده‌ی ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، سال پنجم، شماره‌ی 2. ##
ذکایی، سعید (1383). "جوانان و فراغت مجازی"، فصلنامه‌ی مطالعات جوانان، سال دوم، شماره‌ی ششم. ##
ربانی ‌گلپایگانی، علی (1384). "اسلام و مدرنیته"، مجله‌ی تخصصی کلام اسلامی، سال دوازدهم، شماره‌ی 46. ##
رفیع‌پور، فرامرز (1383). کندکاوها و پنداشته‌ها، تهران: انتشارات سهامی انتشار. ##
زنجانی‌زاده، هما و جوادی، علی‌محمد (1384). "بررسی تأثیر اینترنت بر ارزش‌های خانواده در بین دانش‌آموزان دبیرستانی ناحیه‌ی 3 مشهد، (در سال 82-83)"، مجله‌ی جامعه‌شناسی ایران، سال ششم، شماره‌ی دوم. ##
کاستلز، مانوئل (1380). عصر اطلاعات، اقتصاد، جامعه و فرهنگ (ظهور جامعه‌ی شبکه‌ای)، ترجمه­ی احمد علیقلیان و افشین خاکباز، جلد اول، تهران : طرح نو. ##
کاستلز، مانوئل (1380). عصر اطلاعات، اقتصاد، جامعه و فرهنگ، قدرت هویت، ترجمه­ی حسن چاوشیان، جلد دوم، تهران: طرح نو. ##
کفاشی، مجید (1388). "بررسی تأثیر اینترنت بر ارزش­های خانواده"، فصلنامه‌ی پژوهش اجتماعی، سال دوم، شماره‌ی 3. ##
گودرزی، سعید (1389). "تغییر ارزش‌های جوانان و عوامل مرتبط بر آن"، فصلنامه‌ی رفاه اجتماعی، سال دهم، شماره‌ی 39. ##
گیدنز، آنتونی (1386). جامعه­شناسی، ترجمه­ی منوچهر صبوری، تهران: نشر نی. ##
گیدنز، آنتونی (1386). سیاست، جامعه‌شناسی و نظریه‌ی اجتماعی، ترجمه‌ی منوچهر صبوری، تهران: نی. ##
لهسائی‌زاده، عبدالعلی (1383). جامعه‌شناسی توسعه، تهران: انتشارات پیام‌نور. ##
منتظرقائم، مهدی (1383). نقش تکنولوژی­های اطلاعاتی و ارتباطی در اشتغال جوانان: مروری بر تجربه­های جهانی و رهیافت­هایی برای ایران، مجموعه مقالات همایش جمعیت‌شناسی با تأکید بر نوجوانان، شیراز: دانشگاه شیراز. ##
نوابخش، مهرداد؛ هاشم‌نژاد، فاطمه و زادشم‌پور، وحید (1389). "بررسی آثار اینترنت و موبایل در تغییر هویت جوانان 29-15 سال استان مازندران"، جامعه‌شناسی مطالعات جوانان، سال اول، شماره‌ی 1. ##
 
Abramson, P. & R., Inglehart (1986). “Generational Replacement and Value Change in Six West European Societies”, American Journal of Political Science, Vol. 30, No. 1, pp. 1-25. ##
Abramson, P. & Ronald I. (1987). “Generational Replacement and the Future of Post-Materialist Values”, the Journal of Politics, Vol. 49, No. 1, pp. 231-241. ##
Abramson, P., S. Ellis & R. Inglehart (1997). “Research in Context: Measuring Value Change”, Political Behavior, Vol. 19, No. 1, pp. 41-59. ##
Allen, M., Sik H. N., K. Ikeda, J. Jawan, A. H. Sufi, M. Wilson & K. Sh. Yang (2007). “Two Decades of Change in Cultural Values and Economic Development in Eight East Asian and Pacific Island Nations”, Journal of Cross-Cultural Psychology, Vol. 38, No. 3, pp. 247-269. ##
Aslama, M. and M. Pantti (2007). “Flagging Finnishness: Reproducing National Identity in Reality Television”, Television New Media, Vol. 8, No. 1, pp. 49-67. ##
Beeden, A. and J. De Bruin (2010). “The Office, Articulations of National Identity in Television Format Adaptation”, Television New Media, Vol. 11, No. 1, pp. 3-19. ##
Daha, M. (2001). “Contextual Factors Contributing to Ethnic Identity Development of Second-Generation Iranian American Adolescents”, Journal of Adolescent Research, Vol. 26, No. 5, pp. 543-569. ##
Geertz, C. (2000). The Interpretation of Cultures, New York: Basic Books. ##
Inglehart, R. & P. Abramson (1999). “Measuring Post materialism”, The American Political Science Review, Vol. 93, No. 3, pp. 665-677. ##
Inglehart, R. (1981). “Post-Materialism in an Environment of Insecurity”, the American Political Science Review, Vol. 75, No. 4, pp. 880-900. ##
Inglehart, R. (1984). “Generational Change and the Future of the Atlantic Alliance”, Political Science, Vol. 17, No. 3, pp. 525-535. ##
Khatib, L. (2003). “Communicating Islamic Fundamentalism as Global Citizenship”, Journal of Communication Inquiry, Vol. 27, No. 4, pp. 389-409. ##
Ozkirimli, U. (2000). Theories of Nationalism: A Critical Introduction, London: Macmillan Press Ltd. ##
Turner, Jonathan, H. (2003). The Emergence of Sociological Theory, New York: Wads Worth. ##