واکاوی جامعه‌شناختیِ حیاتِ شهری اصفهان و فرآیند ارتقاء آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 علوم اجتماعی/ ادبیات و علوم انسانی/ دانشگاه اصفهان

2 استادیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

3 دکترای جامعه شناسی

4 دکتری جامعه شناسی (اقتصاد - توسعه)

چکیده

پژوهش حاضر واکاوی حیات شهری اصفهان در وضعیت موجود و مطلوب بر مبنای دیدگاه شهروندان اصفهانی پرداخت. برای نیل به این هدف سعی گردید بر بافت فرهنگی- اجتماعی اصفهان که در طول تاریخ حافظ زندگیِ شهری آن بوده است تمرکز شود. روش تحقیق از نوع تحلیل محتوای کیفی بود. مشارکت‌کنندگان پژوهش28 نفر از شهروندان اصفهانی (سه گروه شهروندان عادی، معتمدین محلات و متخصصان مسائل اصفهان) بودند که با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. روش جمع‌آوری داده‌ها مصاحبه گروهی بود. یافته‌های پژوهش بیانگر این بود که حیات شهری اصفهان در وضعیت موجود مناسب نیست. در وضعیت موجود سه مقوله اصلی تأثیرگذار در تضعیفِ حیات شهری اصفهان عبارت‌اند از: ترک‌خوردگی فضایی (تاریخ‌زدایی از شهر، بی‌تعادلی ساختاری، ویرانی فضایی، گسیختگی اجتماعی و گسیختگی فرهنگی)، به‌هم‌ریختگی نهادی (بی‌خردی رفتاری، آشفتگی مدیریتی، ناهماهنگی نهادی، مردم‌زدایی شهری، رانت‌محوری و فساد، بی‌ثباتی مالی، سرمایه‌ای شدن ساخت‌و‌ساز و بی‌برنامه‌گی فرهنگی) و سرگشتگی اجتماعی (بی‌مسئولیتی اجتماعی، سرگشتگی هویتی، سرگشتگی رفتاری، سرگشتگی ارزشی). تداوم این شرایط، حیات شهری اصفهان را در معرض تضعیف شدیدتر قرار خواهد داد. به همین منظور، شهروندان اصفهانی راهبردهایی را جهتِ بهبود وضعیت موجود ارائه داده‌اند که عبارت‌اند از: زایندگی زیستی (جاودانگی فضایی، تاریخ‌زایی هویتی، زایش زیستی و تعادل ساختاری)، انسجام نهادی (مردم‌مداری، کارآمدی نهادی، پایداری درآمدی، عدالت‌محوری، بازسازی اعتماد و مداخله فرهنگی) و سرزندگی اجتماعی (بازسازی هویتی، بازسازی رفتاری، بازسازی ارزشی و مسئولیت‌پذیری). در یک نتیجه‌گیری کلی می‌توان گفت که عناصر فرهنگی و اجتماعی در حیاتِ شهری اصفهان در گذشته نقشی محوری داشته‌اند و نیاز است در آینده این عناصر بازسازی شده و تقویت شوند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Sociological Investigating of the Urban Life of Isfahan and its Improvement Process

نویسندگان [English]

  • Seyed Ali Hashemianfar 1
  • Ahmad Mehrshad 2
  • Nariman Mohammadi 3
  • mohammad Heidary 4
1 Department of Literature and Humanities/Faculty of Sociology/University of Isfahan
2 Assistant Professor, Department of Social Sciences, University of Isfahan, Isfahan, Iran
3 PhD in Sociology (Economics-Development)
4 PhD in Sociology (Economics-Development)
چکیده [English]

This research investigated the urban life of Isfahan in two existing and desirable situations based on the perspective of Isfahan citizens. we tried to focus on the socio-cultural context of Isfahan, which has been the protector of its urban life throughout history. The research method was qualitative content analysis. The research participants were 28 citizens of Isfahan who were selected by purposeful sampling. The data collection method was focus group interview. The findings indicated that the urban life of Isfahan isnot suitable in its current state. In the current situation, the three main categories influencing the weakening of the urban life of Isfahan are spatial fragmentation (dehistoricization of the city, structural imbalance, spatial destruction, social rupture and cultural rupture), institutional confusion (behavioral imprudence, management confusion, institutional disharmony, urban depopulation, rent-oriented and corruption, financial instability, capitalization of construction and cultural unplanning) and social confusion (social irresponsibility, identity confusion, behavioral confusion, value confusion). The continuation of these conditions will expose the urban life of Isfahan to a severe weakening. For this purpose, the citizens of Isfahan have presented strategies to improve the existing situation, which include: spatial reproduction (spatial immortality, identity history, biological reproduction and structural balance), institutional cohesion (people-oriented, institutional efficiency, income stability, justice-oriented, rebuilding trust and cultural intervention) and social vitality (identity reconstruction, behavioral reconstruction, value reconstruction and responsibility). cultural and social elements have played a pivotal role in the urban life of Isfahan in the past, and it is necessary to restore and strengthen these elements in the future.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Urban space
  • Discourse of the City of Life
  • Urban life
  • Isfahan
  • Municipality