پراکنش فضایی شاخص‌های توسعه اجتماعی در شهرستان‌های ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم سیاسی،دانشکده ادبیات وعلوم انسانی،دانشگاه لرستان، ایران

2 گروه شهرسازی،دانشگاه لرستان،خرم آباد، ایران

3 گروه مطالعات تکنولوژی، پژوهشکده مطالعات فناوری‌های نوین، سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران، تهران، ایران.

چکیده

عموماً سطح توسعه‌یافتگی در بین بخش‌های مختلف اقتصادی یک کشور یکسان نمی‌باشد، بلکه در بخش‌های صنعتی، کشاورزی و اجتماعی یک کشور عدم تجانس و ناهمگنی به چشم می‌خورد و این امر ضرورت مطالعه روند توسعه‌یافتگی را در میان شهرستان‌های یک کشور را اجتناب ناپذیر می‌نماید. این پژوهش با بررسی و تحلیل نابرابری در سطوح توسعه اجتماعی بر آن بوده تا جایگاه هر یک از شهرستان‌های کشور را در برخورداری از خدمات و امکانات اجتماعی مشخص نماید. پژوهش از نوع تحلیلی و کمی بوده، اطلاعات مورد نیاز مربوط به 18 شاخص اجتماعی از طریق سرشماری عمومی نفوس و مسکن و سالنامه‌های آماری جمع آوری شدند. و جهت استانداردسازی شاخص‌ها و تجزیه و تحلیل آنها، از روش تحلیل‌عاملی استفاده شده است. و در نهایت با استفاده از تکنیک مک‌گراناهان و روش تحلیل‌عاملی، کلیه شهرستان‌ها در قالب 5 طبقه رتبه‌بندی گردیدند. نتایج حاصل از تحقیق بیانگر آن است که شهرستان‌های ایران از نظر برخورداری از امکانات و خدمات اجتماعی همسان نبوده و اکثریت آنها از نظر خدمات و امکانات اجتماعی در حد مطلوبی نبوده و پراکنش فضایی این امکانات و خدمات اجتماعی نابرابر و ناهمسان می‌باشد. شهرستان‌های تهران، اصفهان، مشهد و شیراز در صدر جدول توسعه اجتماعی قرار گرفته‌اند و هر چه از مرکز ملی و مراکز مادر شهرهای ناحیه‌ای فاصله می‌گیریم سطح توسعه اجتماعی نزول می‌نماید.تقریباً 83 درصد از شهرستان‌های کشور از نظر سطح برخورداری از امکانات و خدمات اجتماعی محروم و قریب 17 درصد شهرستان‌های کشور در سطح تقریباً متعادلی می‌باشند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Space Distribution of Social Development Indicators in Iran’s Counties

نویسندگان [English]

  • Hamin Ahmadi 1
  • Asghar Abdoli 2
  • Negin Fallah Haghighi 3
1 Departeman of Political science, Faculty of Literature and Humanities, Lorestan University, Khorramabad, Iran
2 urban planning group.Lorestan universit .khorramabad, Iran
3 Department of Technology Development Studies (DTDS), Iranian Research Organization for Science and Technology (IROST), Tehran, Iran.
چکیده [English]

General level of economic development among different part of the country is not a same. But also in industrial, agricultural and social heterogeneity and heterogeneity of a country to be seen, this requires the development of the city in a country cannot avoid. This study analyzed the levels of inequality in the city's community development deals. And ultimately will determine the ranking of each county. The research method in this paper is descriptive – analytical and for gathering data uses the librarian method. Information relating to 18 social indicators of the General Population and Housing Census and the Statistical Yearbook were collected. And to standardize the indicators and their analysis, factor analysis is used. Finally, using factor analysis techniques and Mac Granahan, all cities were ranked in five categories. Results of the study indicate that the counties’ social services have not matched. And the majority of social services and facilities are not sufficient. The county of Tehran, Isfahan, Mashhad and Shiraz are located in the top social development. The more distance from Center's national centers and towns we are, the less the level of social development is. Approximately 83 percent of the counties of the country are deprived of the enjoyment of the facilities and social services. And Nearly 17 percent of the counties in the country are almost balanced.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Community Development
  • Facilities and Services Social
  • Inequalities
  • the Iranian Counties