رویارویی متن‌نشینان و حاشیه‌نشینان: نژادگرایی فرهنگی در تبریز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار گروه علوم اجتماعی، مدیر هسته پژوهشی مردم‌شناسی فرهنگی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

در بررسی‌‌های مردم‌‌شناختی حاشیه‌‌نشینان فقیر شهری کمتر به رویارویی متن‌‌نشینان با حاشیه‌‌نشینان پرداخته شده است. در این مقاله شیوه‌‌های برخورد متن‌‌نشینان، اعم از مردم عادی و مسئولین نهادها را با مردمان محله‌‌ حاشیه‌‌نشین قُپانلار در شهر تبریز بررسی می‌کنم. داده‌‌های مقاله بر مبنای کار میدانی مردم‌‌نگارانه‌‌ای تکیه کرده که بین سال‌‌های 1394 تا 1399 و نیز 1402 در میان مردمان محله‌ و همچنین در جلسات نهادهای رسمی انجام داده‌‌‌ام. گردآوری داده‌‌ها بر اساس فنون پژوهش میدانی شامل مشاهدات، گفت‌‌وگوها و مشارکت یا حضور در زندگی روزانه‌ و نیز بررسی‌‌های آرشیوی صورت گرفته است. مسیر کلی فهم نظری مسئله‌ رویارویی متن‌نشینان و حاشیه‌نشینان را با الهام از مفاهیم نژادگرایی میشل فوکو، زیست‌‌‌مشروعیت دیدیه فاسین، و کشمکش نمادین پیر بوردیو پرورانده‌ام. مطالعه مردم‌‌شناختی من نشان می‌‌دهد که این رویارویی اساساً از طریق فرایندهای نامیدن و طبقه‌‌بندی آن‌‌ها شروع می‌‌شود، با هدف قضاوت در مورد ارزش زندگی. من مفهوم نژادگرایی فرهنگی را پروراندم تا نشان دهم که چگونه روستائیان حاشیه‌‌نشین در قالب نژاد پست تعریف می‌شوند. زندگی حاشیه‌نشینان با چهار فرایند از طریق بیرونی‌یان بی‌‌ارزش می‌‌شود: خشونتِ نام‌‌ها، به رسمیت نشناختن، تبعیض نهادی و تضاد هابیتوس‌ها. اگر اقتصاد سیاسی فقر نیاکانی و بازنده شدن در اصلاحات ارضی دولت، محرک اصلی عزم لازم برای سفر اجباری یا جلای وطن روستائیان بودند، نژادگرایی فرهنگی تهدیدگرِ مشروعیت زیستن، این سفر را ناکام گذاشت.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Encountering Central and Marginal People: Cultural Racism in Tabriz

نویسنده [English]

  • Asghar Izadi-Jeiran
Associate Professor, Department of Social Sciences, Director of Research Core for Cultural Anthropolgy, University of Tabriz, Tabriz, Iran
چکیده [English]

In the anthropological literature about urban marginalized poor, there was a little attention to the culture of city dwellers toward slums. In this article, I explore the ways in which lay people, authorities and formal institutions deal with marginalized population of Qopanlar neighborhood in Tabriz, Northwest Iran. The data based on the ethnographic fieldwork has been done during 2016-2020 and 2023 in one marginal neighborhood and formal meetings in institutions. I gathered the data through observation and participation in daily life, conversations with men, and some archival reviews. For theoretical understanding of the struggles of the cultures of center and margin dwellers, I used concepts of Foucault̕ s racism, Fassin̕ s biolegitimacy, and Bourdieu̕ s symbolic conflicts. My anthropological study shows that the dealing of center people with marginal ones starts with naming and classifying, with the goal of the judgment of value of life. I developed the concept of cultural racism to show that how villagers who live in the margins of the city of Tabriz define as lower race. The life of the marginalized people devalued by exteriors through four processes: Violence of naming, unrecognizing, institutional discrimination, and clash of habitus.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Anthropology
  • Urban Poor Villagers
  • Cultural Racism
  • Value of Life
  • Tabriz
Belmonte, T. (1979). The Broken Fountain, New York: Columbia University Press.
Bourdieu, P. & Waqcuant, L. (1996). An Invitation to Reflexive Sociology, Chicago: University of Chicago Press.
Bourdieu, P. (1979). Outline of the Theory of Practice, translated by Richard Nice, Cambridge: Cambridge University Press. 
Bourdieu, P. (1990). On Other Words: Essays toward a Reflexive Sociology, translated by Matthew Adamson, Stanford: Stanford University Press.
Bourgois, Ph. & Schonberg, J. (2009). Righteous Dopefiend, Berkeley: University of California Press.
Bourgois, Ph. (2003). In Search of Respect: Selling Crack in El Barrio. 2nd edition. New York: Cam bridge University Press.
Corbin, A. (1988). The Foul and Fragrant: Odor and the French Social Imagination, Harvard University Press.
Das, V. (2015). Affliction: Health, Disease, Poverty, New York: Fordham University Press.
Emerson, R. (2011). Writing Ethnographic Fieldnotes, 2nd Edition, Chicago: University of Chicago Press.
Fassin, D. (2009). Another Politics of Life Is Possible, Theory, Culture and Society, 26 (5): 44–60.
Fassin, D. & et. al. (2015). At the Heart of the State: The Moral World of Institutions, translated by Patrick Brown and Didier Fassin, London: Pluto Press.
Foucault, M. (2012). Society Must Be Defended, translated by Reza Najafzadeh, Tehran: Rokhdad-e-Noo. (Persian).
Gaffman, E. (1986). Stigma: Notes on the Management of Spoiled Identity, Touchstone.
Izadi-Jeiran, A. (2021). Twofold Culture: Ethnography of Emotional Life in a Marginalized and Tayefeh-based Community in Tabriz, Sociological Cultural Studies, 12 (3): 21-43. (Persian).
Izadi-Jeiran, A. (2022a). “Garbage Economy and Emotional World of Suffering: An Ethnographic Research among Poor, Marginalized People in Tabriz”, Social Studies and Research in Iran, 11 (3): 569-591. (Persian).
Izadi Jeiran, A. (2022b). “The Weight of the Physical Environment: An Ethnographic Study in a Marginalized Neighborhood in Tabriz”, Cultural Studies and Communication, 18 (3): 225-246. (Persian).
Izadi Jeiran, A. (2023). Marginal People of Tabriz: An Anthropological Narration about a Neighborhood, Tabriz: Research Centor for Islamic Council of Tabriz. (Persian).
Katouzian, H. (1988). Political Economy of Iran: From Constitutionalsm to the Enad of Pahlavi Dynasty, translated by M. Naficy, Tehran: Markaz. (Persian).
Kleinman, A, Das, V & Lock, M (eds). (1997). Social Suffering, Berkeley: University of California Press.
Lewis, O. (1959). Five Families: Mexican Case Studies in the Culture of Poverty, New York: Basic Books.
Lewis, O. (1966). La Vida: A Puerto Rican Family in the Culture of Poverty—San Juan and New York. Random House, New York.
Mehri, K. & et. al. (2017). The Impact of Land Reform on Slums and Radicalization of Reform Movement in 1960s and 1970s, Tehran: Besat. (Persian)
Rubben, T & Sluka, J. (2012). Ethnographic Fieldwor: An Anthropological Reader, MA: Blackwell.
Sanjek, R. (1990). “The Secret Life of Fieldnotes, in Fieldnotes: The Makings of Anthropology, edited by R Sanjek”, Ithaca and London: Cornell University Press, pp. 187-270.
Schensul, J. & Le Campte, M. (2013). “Essential Ethnographic Methods”, Ethnographer's Toolkit, Vol. 3, Second Edition, Lanham, MD: Alta Mira Press.
Scheper Hughes, N. (1992). Death without Weeping: The Violence of Everyday Life in Brazil, Berkeley: University of California Press.
Shokooee, H. (1976). Marginal Neighborhoods of Tabriz: North Area, Tabriz: University of Tabriz Press. (Persian).