بررسی جامعه‌شناختی تأثیر سرمایه اجتماعی درون‌گروهی بر فرهنگی سیاسی (مورد مطالعه: نخبگان سیاسی استان خوزستان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه جامعه شناسی سیاسی،واحدشوشتر،دانشگاه آزاداسلامی، شوشتر،ایران

2 استادیار گروه جامعه شناسی سیاسی، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر،ایران

3 استادیار، گروه جامعه شناسی سیاسی،واحدشوشتر، دانشگاه آزاداسلامی، شوشتر،ایران

10.22055/qjsd.2022.37809.2464

چکیده

فرهنگ سیاسی نخبگان نقش مهمی در توسعه‌یافتگی یا توسعه‌نیافتگی سیاسی دارد، به شکلی که می‌توان اذعان نمود؛ توسعه‌یافتگی فرهنگ سیاسی شرط لازم برای توسعه سیاسی است و توسعه سیاسی جوامع همواره با فرهنگ سیاسی سنجیده می‌شود. از طرفی؛ نگرش‌ها و جهان‌بینی‌های فرهنگ سیاسی نخبگان اگر دموکراتیک باشد باعث رسیدن به توسعه اقتصادی و اجتماعی خواهد شد، در این بین عواملی در تعیین این نوع فرهنگ سیاسی تأثیر‌گذار است که مهم‌ترین آن سرمایه اجتماعی درون گروهی است. این مقاله با روش کمی و به صورت پیمایشی به بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی درون‌گروهی و فرهنگ سیاسی پرداخته است، روش نمونه‌گیری به‌صورت روش نمونه‌گیری تصادفی ساده بوده و 214 نفر از نخبگان سیاسی استان خوزستان به‌عنوان نمونه انتخاب شدند، برای سنجش فرهنگ سیاسی از پرسشنامه استاندارد تسلر و از پرسشنامه محقق ساخته سرمایه اجتماعی درون‌گروهی استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که میزان سرمایه اجتماعی درون‌گروهی تا حدودی بالا بوده (44/18) است ولی میانگین فرهنگ سیاسی رو به متوسط (19/154) بود. نتایج همچنین نشان داد که بین ابعاد سرمایه اجتماعی (اعتماد، انسجام و مشارکت درون‌گروهی) با فرهنگ سیاسی رابطه مثبت و معنی‌داری وجود دارد؛ و بیش از 19 درصد از واریانس متغیر فرهنگ سیاسی توسط دو متغیر اعتماد درون‌گروهی و مشارکت درون‌گروهی تبیین شدند. به‌طور کلی می‌توان گفت که سرمایه اجتماعی درون‌گروهی می‌تواند باعث ایجاد تغییراتی در فرهنگ سیاسی جامعه شود.   

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Sociological Study of the Impact of Intra-Group Social Capital on Political Culture (Case Study: Political Elites of Khuzestan Province)

نویسندگان [English]

  • Alihasan Fardbaboli 1
  • Abdoreza Hashemi 2
  • Ahmadali Hesabi 3
1 PhD Student ,Department of Political Sociology, Shoushtar Branch, Islamic Azad University, Shoushtar, Iran
2 Assistant Professor, Department of Political Sociology, Shoushtar Branch, Islamic Azad University, Shoushtar, Iran
3 Assistant Professor, Department of Political Sociology, Shoushtar Branch, Islamic Azad University, Shoushtar, Iran.
چکیده [English]

Elite political culture plays an important role in political development or underdevelopment, as can be acknowledged; the development of political culture is a necessary condition for political development, and the political development of societies is always measured by political culture. On the other hand; Attitudes and worldviews of elite political culture, if democratic, will lead to economic and social development, In the meantime, factors are influential in determining this type of political culture, the most important of which is social capital within the group. This article examines the relationship between intra-group social capital and political culture in a quantitative and survey manner. The sampling method was simple random sampling method and 214 political elites of Khuzestan province were selected as the sample. To assess political culture, Tessler standard questionnaire and researcher-made social capital questionnaire within the group were used. The results showed that the amount of social capital within the group was somewhat high (18.44) but the average political culture was moderate (19.154). The results also showed that there is a positive and significant relationship between the dimensions of social capital (trust, cohesion and intra-group participation) with political culture. And more than 19% of the variance of the political culture variable was explained by the two variables of intra-group trust and intra-group participation. In general, it can be said that social capital within a group can cause changes in the political culture of society.

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Political Culture
  • Intragroup Social Capital
  • Trust
  • Participation
  • Cohesion
احمدی، یعقوب و نمکی، آزاد (1391). "سرمایه اجتماعی و گونه­های دموکراتیک فرهنگ سیاسی"، فصلنامه علوم اجتماعی، شماره 59، 300-246.
ادریسی، افسانه؛ همتی، محمد ابراهیم؛ ذوالفقاری، ابولفضل (1398). "بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و نگرش به فرهنگ دموکراتیک، مورد مطالعه شهروندان شهرستان سمنان"، دو فصلنامه جامعه‌شناسی سیاسی جهان اسلام، دوره 7، شماره (15)2.
افشانی، سید علیرضا و جعفری، زینب (1395). "رابطه سرمایه اجتماعی و امید به آینده در بین دانشجویان دانشگاه یزد"، فصلنامه علوم اجتماعی، دوره 25، شماره 73: 115-92.
آلموند، گابریل (1376). "جامعه­پذیری سیاسی و فرهنگ سیاسی"، ترجمه علیرضا طیب، اطلاعات سیاسی ـ اقتصادی، شماره 114، 113.
باستانی، علیرضا؛ رزمی، سید محمد جواد (1393). "رتبه­بندی غیر مستقیم استان‌های ایران بر حسب سرمایه اجتماعی"، فصلنامه رفاه اجتماعی، سال چهاردهم، شماره 55.
باگناسکو، آرنالدو (1385). اعتماد و سرمایه اجتماعی، ترجمه محمد خضری، فرامز تقی­لود و فرزاد پورسعید، پژوشکده مطالعات راهبری.
بشیریه حسین (1380). موانع توسعه سیاسی در ایران، تهران، گام نور.
بشیریه، حسین (1370). توسعه و فرهنگ، میزگرد نامه فرهنگ، شماره 5 و 6.
پای، لوسین (1370). "فرهنگ سیاسی و توسعه سیاسی"، ترجمه مجید محمدی، نامه فرهنگ، شماره 5 و 6، سال دوم.
پای، لوسین، (1380). بحران­ها و توالی­ها در توسعه سیاسی، ترجمه غلامرضا سروری، تهران، نشر مطالعات راهبری.
تاجبخش، کیان (1385). سرمایه اجتماعی، اعتماد و دموکراسی، تهران، شیرازه توس.
چیلکوت، رونالد (1378). نظریه­های سیاست مقایسه­ای، ترجمه وحید جهان بزرگی و علیرضا طیب، تهران، مؤسسه خدمات فرهنگی رسا.
حاجی­زاده، حمدالله (1397). بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و نگرش به دموکراسی، پایان­نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شاهد.
خانیکی، هادی (1382) قدرت، جامعه مدنی و مطبوعات، تهران، طرح نو.
رحمانی، تیمور؛ عباسی­نژاد، حسین و امیری، میثم (1386). "بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر رشد اقتصادی ایران"، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، سال ششم، شماره 2.
رهبرقاضی، محمودرضا، گشول، سعید؛ عربیان، حسین و آشنایی، سهیلا (1395). "بررسی تأثیر سرمایه اجتماعی بر فرهنگ سیاسی مشارکتی"، فصلنامه مطالعات توسعه اجتماعی ـ فرهنگی، دوره چهارم، شماره 4، 122-101.
سریع­القلم، محمود (1389). فرهنگ سیاسی ایران، تهران، فرزان.
شریف، محمدرضا (1381). انقلاب آرام، درآمدی بر تحول فرهنگ سیاسی در ایران، تهران، روزنه.
شهرام­نیا، امیرمسعود و اسکندی، مجید (1389). ناکارآمدی نخبگان سیاسی در کارآمدسازی روند توسعه ایران عصر پهلوی، نشریه گنجینه اسناد، شماره 77.
قوام، عبدالعلی (1373). سیاست­های مقایسه­ای، تهران، سمت.
کتابی، محمود؛ گنجی، محمد؛ احمدی، یعقوب و معصومی، رضا (1383). "دین، سرمایه اجتماعی و توسعه اجتماعی فرهنگی"، مجله علوم انسانی دانشگاه اصفهان، شماره 17: 192-169.
محمدی­فر، نجات؛ مسعودنیا، حسین و مرادی، گلمراد (1390). "بررسی رابطه بین سرمایه اجتماعی و فرهنگ سیاسی دانشجویان، مطالعه موردی: دانشگاه اصفهان"، مطالعات فرهنگ و ارتباطات، سال دوزادهم، شماره شانزدهم، صفحه 234-204.
معین­الدینی، جواد؛ صنعت­خواه، علیرضا و دادخواه­فر، معصومه (1392). "سرمایه اجتماعی درون­گروهی و عوامل مؤثر بر آن در بین شهروندان شهر کرمان"، مطالعات جامعه‌شناسی شهری، سال سوم، شماره ششم، 80-57.
معین­الدینی، جواد؛ صنعت­خواه، علیرضا و دادخواه­فر، معصومه (1392). "سرمایه اجتماعی درون­گروهی و عوامل مؤثر بر آن در بین شهروندان شهر کرمان"، مطالعات جامعه‌شناسی شهری، سال سوم، شماره ششم: 80-57.
 
Almond, Gabriel A. (1956). “Comparative Political Systems”, Journal of Politics, No. 18.
Arneil, B. (2006). Diverse Communities, The problem with social capital, Cambridge University Press.
Benavides, U. (2011). “The Impact of elite political culture and political institutions on democratic consolidation in Latin America: a comparative study of Colombia and Venezuela”, the Journal of politics. vol.18, No.3.
Bourdieu, P. (1986). Forms of capital. Richards (ed). Hand book of theory and research for the sociology of education, New York: green wood press
Chohen, Mollie, J., Noam Lupu, Elizabeth, J. Zechmiester (2017). The political culture of democracy in the Americas, 2016/17, A Comparative Study of Democracy and Governance.
Gillen, L., Coromina, L., Saris, W. E. (2011). Measurement of Social Participation and its Place in Social Capital Theory. Social Indicators Research, 100.
Harper, R. (2011). The measurement of Social Capital in the United Kingdom, www.oecd.org/dataoecd/21/48/2381103.pdf.
Kirbis, I. (2013). Politicil-participation and noh-democratic political Culture in western Europc, East Centraleurope and post yuyoslar countries, Democracyin transition.
Lynch, J. & Kaplan, G. (1997). “Understanding How Inequality in the Distribution of Income Effect Health”, Journal of Health Psychology, Vol.2, p.297-314.
Poortinga, W. (2006). “Social Relations or Social Capital? Individual and Community Health Effects of Bonding Social Capital”, Social Science and Medicine 63:255–270.
Putnam, R. D. (2000). Bowling Alone: the collapse and revival of American community, New York, Simon and Schuster Paperbacks.
Pye, L. W. (1965). "Introduction: Political Culture and Political.
Ston, W., Jody, H. (2011). Measuring Social Capital: Towards a standardised approach, http://www.aes.asn.au/conferences/ 2002/PAPERS/Hughes.pdd
Verba, S. (1965). "Comparative Political Culture: Conclusion", in: Lucian
Voicu, B. (2011). Eastern Europeans and their lower levels of Bridging Social Capital: Between individual and societal determinants ,www.iccv.ro /valori/ conferinte.html.