مدل‌سازی معادلات ساختاری گرایش به رفتارهای پرخطر در بین شهروندان کاشانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری جامعه‌شناسی دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

2 استاد گروه جامعه‌شناسی دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

3 کارشناس مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، دانشگاه علوم پزشکی البرز، کرج، ایران

10.22055/qjsd.2022.39833.2597

چکیده

رفتارهای پرخطر شامل کنش‌هایی است که باعث تحلیل و نابودی استعدادهای افراد می‌شود و سلامت جامعه را در ابعاد مختلف به مخاطره می‌اندازد. پژوهش حاضر با هدف تبیین جامعه‌شناختی رفتارهای پرخطر در بین شهروندان کاشانی انجام شده است. روش تحقیق بکار رفته در پژوهش حاضر پیمایشی بوده است. جامعه آماری پژوهش شهروندان کاشانی در سال 1399 به تعداد 304487 نفر بوده که تعداد 552 نفر، به روش نمونه‌گیری احتمالی متناسب با حجم به‌عنوان نمونه نهایی انتخاب گردیدند. برای تحلیل استنباطی، سنجش و آزمون ارتباط بین متغیرهای مستقل و وابسته از روش‌های آماری همبستگی پیرسون، آزمون‌های T مقایسه زوجی و در نهایت از تحلیل مسیر با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS 25 و Smart-PLS، انجام گرفته است. نتایج آزمون همبستگی پیرسون حاکی از این بوده که همبستگی بین متغیرهای پیوند با دوستان بزهکار، بی‌سازمانی محیطی، بی‌سازمانی نهادی، گسست روابط بین فامیلی و بی‌سازمانی خانوادگی با متغیر وابسته پژوهش (رفتارهای پرخطر) علاوه بر وجود رابطه معنادار، مثبت و مستقیم بوده است. رابطه بین متغیر سن معنادار، اما منفی و معکوس بوده است؛ همچنین از بین متغیرهای موجود در پژوهش تنها بین پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی و رفتارهای پرخطر، رابطه معنادار مشاهده نگردید. نتایج تحلیل مسیر نشان داد؛ بی‌سازمانی محیطی و پیوند با دوستان بزهکار به ترتیب دارای بیشترین اثر بر گرایش به رفتارهای پرخطر بوده‌اند که در نهایت متغیرهای مدل توانسته‌اند 5/38 از درصد تغییرات متغیر وابسته رفتارهای پرخطر را تبیین نمایند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Structural Equation Modeling Tendency to Risky Behaviors among Kashan Citizens

نویسندگان [English]

  • mohamad solimannjad 1
  • mohsen niazi 2
  • Tahereh Solimannejad 3
1 PhD in Sociology, Kashan University, Kashan, Iran
2 Professor of Sociology Department, Kashan University, Kashan, Iran
3 Expert at Research Center for Social Factors Affecting Health, Alborz University of Medical Sciences, Karaj, Iran
چکیده [English]

Risky behaviors include actions that cause analysis and destruction of people's talents and endanger the health of society in various dimensions. The present study was conducted with the aim of explaining the sociology of high-risk behaviors among Kashan citizens. The research method used in the present study was a survey and the statistical sample of the study was 552 people and more than the estimated Cochran's formula, were selected as the final sample by probabilistic sampling method proportional to the volume. For inferential analysis, measurement and testing of the relationship between independent and dependent variables using Pearson correlation statistical methods, paired comparison t-tests and finally path analysis using SPSS 25 and Smart-PLS software. The results of Pearson correlation test showed that the correlation between the variables of connection with delinquent friends, environmental disorganization, institutional disorganization, rupture of family relations and family disorganization with the research dependent variable (high-risk behaviors) in addition to a significant, positive and direct relationship. The relationship between the age variables was significant, but negative and inverse. Also, among the variables in the study, only a significant relationship was not observed between socio-economic status and high-risk behaviors. The results of path analysis showed; Environmental disorganization and association with delinquent friends had the greatest effect on the tendency to high-risk behaviors, respectively. Finally, the model variables were able to explain 38.5% of the changes in the dependent variable of risky behaviors.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Risky Behaviors
  • Bonding With Delinquent Friends
  • Social Disorganization
  • Family Disorganization

مراجع

احمدی، حبیب و شاه‌حسنی، مهدی (1394). "بررسی نقش پایبندی به دین در پیشگیری از رفتارهای پر خطر در میان جوانان 30-18 ساله شهرستان‌های استهبان و فسا"، فصلنامه علوم اجتماعی شوشتر، سال یازدهم، شماره اول، پیاپی 36.
احمدی، حبیب و معینی، مهدی (1394). "بررسی رابطه مهارت‌های اجتماعی و رفتارهای پرخطر جوانان: مطالعه موردی شهر شیراز"، فصلنامه پژوهش‌های راهبردی امنیت و نظم اجتماعی، سال چهارم، شماره پیاپی 9، شماره اول.
باقری یزدی، هانیه­السادات (1389). بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و ابعاد آن با خطرپذیری در دانشجویان خوابگاهی دانشگاه علامه طباطبایی تهران، پایان‌نامه کارشناسی ارشد مشاوره مدرسه، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی.
بهرامی، ژیلا؛ زندی، فرزاد؛ اکبری، مریم و جدیدی، هوشنگ (1399). "تدوین مدل علی رفتارهای پرخطر بر اساس سرمایه اجتماعی و مسئولیت­پذیری با نقش میانجی هویت اخلاقی (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه)"، مطالعات راهبردی ورزش و جوانان، شماره 49.
حسینی نثار، مجید، فیوضات، ابراهیم (1390). نظریه­های انحرافات اجتماعی، تهران: نشر پژواک.
داوری، علی و رضازاده، آرش (1396). مدل­سازی معادلات ساختاری با نرم­افزار PLS، سازمان انتشارات دانشگاهی، چاپ چهارم.
رابینگتن، ارل؛ واینبرگ، مارتین (1391). رویکردهای نظری هفتگانه در بررسی مسائل اجتماعی، ترجمه دکتر رحمت­اله صدیق سروستانی، تهران، انتشارات مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران.
رحمانی، مریم (1394). تأثیر روابط اجتماعی بر بروز رفتارهای پرخطر در بین دانش‌آموزان مقطع متوسطه شهر بجنورد، پایان‌نامه دکتری جامعه‌شناسی گرایش مسائل اجتماعی ایران، دانشگاه اصفهان، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، گروه علوم اجتماعی.
ریتزر، جرج (1389). مبانی نظریه جامعه­شناختی معاصر و ریشه­های کلاسیک آن، ترجمه شهناز مسمی­پرست، تهران: نشر ثالث.
علیوردی­نیا، اکبر (1393). "بررسی وضعیت رفتارهای پرخطر در میان دانشجویان دانشگاه مازندران"، فصلنامه توسعه اجتماعی، دوره 7، شماره 3.
نیازی، محسن (1384). مبانی جامعه‌شناسی، تهران، انتشارات نوین.
Bonino, S., Cattelino, E., Ciairano, S. (2005). Adolescents and Risk: Behavior, Functions and Protective Factors. New York: Springer Publications.
Ghaffari, M., Hatami, H., Rakhshanderou, S., & Karimi, H. (2017). “Effectiveness of snack-centered nutrition education on promoting knowledge, attitude, and nutritional behaviors in elementary students”, International Journal of Pediatrics, 5(12), 6495-6502.
Golson, A. C. (2012). The prediction of wellness factors on alcohol consumption and behaviors related to alcohol among college students (Doctoral dissertation, Mississippi State University).
Jessor, R., & Turbin, M. (2014). “Parsing protection and risk for problem behavior versus pro-social behavior among US and Chinese adolescents”, Journal of Youth & Adolescence. 43(7), 1037–1051.
Jessor, R. (1998). New perspectives on adolescent risk behavior. Cambridge University Press.
Jessor, R., Jessor, S. L. (1977). Problem behavior and psychosocial development: a longitudinal study of youth. New York: Academic Press.
Loch, M, R., Souza, R, K, T, D., Mesas, A, E., Gomez, S, M., Artalejo, F, R. (2015). “Relationship between social capital indicators and lifestyle in Brazilian adults, Cadernos de Saúde Pública”, Rio de Janeiro, 31(8), pp: 1636-1647.
Maslow, A. H. (1954). Motivation and personality, New York, NY: Harper & Row, Publishers.
O’Neill, E, K. (2007). Differences in Health Risk Behaviors between College Freshmen Living in Special Interest Housing and Traditional Housing, Dissertation of Doctor of Philosophy in Educational Curriculum and Instruction, Faculty of Virginia Polytechnic Institute and State
Sallee, D, N. (2002). Youth at Risk: An Analysis of the Health Behaviors of Roanoke County Students, Dissertation  of Doctor of  Philosophy in Educational Curriculum and Instruction, Faculty of Virginia Polytechnic Institute and State University.
Siegel, L. J. (2012). Criminology: Theories, Patterns and Typologies, Wadsworth Publishing.
Simoes, C., Matos, M. (2012). “Risk Behaviors in Adolescents with Special Needs: Are Social and Emotional Competences Important?”, Procedia-Social and Behavioral Sciences, 69, pp: 2219-2227.
Tobin, A. N. (2016). A study of the impact of crime shows on contemporary criminal investigations (Doctoral dissertation, The George Washington University).
Wongtongkam, N., Ward, P, R., Day, A., Winefield. A, H. (2014). “The Influence of Protective and Risk Factors in Individual, Peer and School Domains on Thai Adolescents”, Alcohol and Illicit Drug Use: A Survey. Addictive Behaviors, 39(10), pp: 1447-1451.
توسعه اجتماعی
دوره 16، شماره 4 - شماره پیاپی 64
دوره 16، شماره 4، تابستان 1401
شهریور 1401
صفحه 29-58

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار