تعیین‌کننده‌های اجتماعی و فرهنگی مرتبط با الگوهای انتخاب همسر (مطالعه موردی: زنان متأهل 15تا 35 سال شهرستان لامرد استان فارس)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار بخش جامعه‌شناسی دانشگاه شیراز

2 کارشناس ارشد جمعیت‌شناسی دانشگاه شیراز

چکیده

در چند دهه‌ی گذشته، الگوهای ازدواج در ایران دچار تغییراتی شده است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی بر الگوهای ازدواج جوانان می‌باشد. روش مورد استفاده در تحقیق، روش میدانی بوده است. ابزار مورد استفاده برای جمع‌آوری اطلاعات، پرسشنامه‌ی محقق ساخته است. چارچوب نظری این پژوهش برگرفته از نظریه‌ی تحول فرهنگی و ارزشی اینگلهارت می‌باشد. جامعه‌ی آماری این پژوهش، زنان متأهل در شهرستان لامرد می‌باشد. تعداد نمونه‌ی مورد بررسی 390 نفر می‌باشد. یافته‌ها نشان می‌دهد در بین متغیرهای زمینه‌ای، فقط متغیر محل سکونت بر نحوه‌ی انتخاب همسر و محل سکونت و تحصیلات بر معیارهای همسرگزینی زنان مؤثر بوده است. همچنین عوامل اجتماعی چون درآمد ماهیانه‌ی خانواده، پذیرش نظر والدین و پذیرش نظر دوستان و متغیرهای فرهنگی چون اعتقادات دینی بر نحوه‌ی انتخاب همسر زنان مؤثر بوده است. طبق نتایج، متغیر تحصیلات، محل سکونت، پذیرش نظر والدین، طبقه‌ی اجتماعی، اعتقادات دینی، ارزش‌های مادی و فرامادی تأثیر معناداری بر متغیر معیارهای همسرگزینی زنان داشتند

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Social and Cultural Determiners of Patterns of Mate Selection (the Study of Married Women 15 to 35 Years, Lamerd City, Fars Province)

نویسندگان [English]

  • mansour tabiee 1
  • marzieh shamsipour 2
چکیده [English]

In the past few decades, marriage patterns have been changing in Iran that is necessary to understand the affecting factors on these changes. The aim of this study is to investigate the social and cultural factors on patterns of marriage. Marriage patterns examined in this study are how to choose a mate and mate selection criteria. The methodology of this research is field observation. The tool used to collect data is researcher made questionnaire. The theoretical framework is based on the theory of evolution culture and values by Inglehart. The population of this research are married women in Lamerd city with the overall sample of 390 people. The findings show that social and cultural variables  had influence on both of married women surveyed (how to choose a mate and mate selection criteria) and among variables, only the variable of location had influenced on how to choose a spouse and location and education have been effective on female mate selection criteria. The results also showed that social factors such as family income, parental care and the importance of friendship and cultural variables such as religious beliefs have been effective on how to choose husbands. The results showed that the variables of education, place of residence, parental care, social class, religious beliefs, physical and metaphysical values have a significant effect on female mate selection criteria but four other variables including age, education, parents income and the importance of friends don’t have a significant impact on women marriage standards. The overall results of the study show that contextual, social and cultural factors influence on marriage patterns.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social and Cultural Changes
  • Marriage Patterns
  • How To Choose a Spouse
  • Mate Selection Criteria
  • Married Women
  • City of Lamerd
آزادارمکی، تقی؛ زند، مهناز و خزاعی، طاهره (1382). "روند تغییرات فرهنگی اجتماعی خانواده‌ی تهرانی طی سه نسل"، فصلنامه­ی علوم انسانی دانشگاه الزهرا (س)، سال دوازدهم و سیزدهم، شماره‌ی 44 و 45.##
اینگلهارت، رونالد (1377). "نوسازی و پسانوسازی"، ترجمه­ی علی مرتضویان، فصلنامه­ی ارغنون، شماره‌ی 13. ##
اینگلهارت، رونالد (1382). تحول فرهنگی در جوامع پیشرفته­ی صنعتی، ترجمه‌ی مریم وتر، تهران: انتشارات کویر. ##
اینگلهارت، رونالد (1389). نوسازی، تغییر فرهنگی و دموکراسی، ترجمه­ی یعقوب احمدی، انتشارات کویر. ##
جبرائیلی، هاشم؛ زاده­محمدی، علی و حیدری، محمود (1392). "نقش ارزش­های فرهنگی ازدواج و تفاوت­های جنسی در انتخاب همسر"، مجله‌ی روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی، سال نهم، شماره‌ی 36. ##
حسین­زاده شاندیز، هادی (1383). بررسی معیارهای همسرگزینی در بین جوانان مجرد شهر شاندیز، پایان­نامه­ی کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران. ##
حیدری، جبار؛ جعفری، هدایت؛ افضلی، محمدعلی؛ محمدپور، رضاعلی و محمودی، قهرمان (1387). "معیارهای ازدواج از دیدگاه دانشجویان مجرد دانشگاه علوم پزشکی مازندران"، پژوهش پرستاری، دوره‌ی 3، شماره‌ی 10 و 11. ##
دواس، دی، ای (1386). روش پیمایشی در تحقیقات اجتماعی، ترجمه‌ی هوشنگ نایبی، چاپ پنجم، تهران: نشر نی. ##
ساروخانی، باقر (1382). روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. ##
سرایی، حسن (1385). "تداوم و تغییر خانواده در جریان گذار جمعیتی در ایران"، نامه‌ی انجمن جمعیت­شناسی ایران، سال اول، شماره‌ی دوم. ##
سرایی، حسن و اوجاقلو، سجاد (1392). "مطالعه‌ی نسلی تغییر ارزش ازدواج در ایران"، مجله‌ی مطالعات توسعه‌ی اجتماعی ایران، سال پنجم، شماره‌ی چهارم. ##
علایی، حسن و حقی، غلامحسین (1393). "بررسی وضعیت معیارهای همسرگزینی و عوامل اجتماعی مرتبط با آن"، مجله‌ی علوم اجتماعی، پژوهش­های علوم انسانی، سال ششم، شماره‌ی 33. ##
کاظمی، زهرا (1389). "بررسی تأثیر آرمان­گرایی توسعه­ای بر شکاف بین نگرش­های دختران و مادران آنها نسبت به ازدواج و خانواده"، میانه: فصلنامه‌ی خانواده­پژوهی، سال ششم شماره‌ی 23. ##
کاظمی، زهرا و نیازی، صغری (1389). "بررسی تأثیر عوامل فرهنگی بر الگوی ازدواج"، مجله جامعه‌شناسی ایران. دوره یازدهم، شماره­ی 2. ##
کنعانی، محمدامین (1385). "پیوند سنت و نوسازی در افزایش سن ازدواج: نمونه­ی ایرانیان ترکمن"، نامه‌ی انجمن جمعیت­شناسی ایران، سال یکم، شماره‌ی 1. ##
محمودیانی گیلانی، سراج (1392). "بررسی تطبیقی الگوهای ازدواج در بین زنان و مردان در شهر کرمانشاه"، پایان­نامه­ی کارشناسی ارشد، دانشکده‌ی علوم اجتماعی دانشگاه تهران. ##
نصیرزاده، راضیه و رسول­زاده طباطبائی، کاظم (1388). "معیارهای فیزیکی انتخاب همسر در دانشجویان دانشگاه­های تهران"، مجله‌ی اصول بهداشت روان، سال یازدهم، شماره‌ی 1، پیاپی 41. ##
 
Buss, D. M., & Barnes, M. (1986). “Preferences in human mate selection”, Journal of personality and social psychology, 50(3), 559. ##
Campbell, L., Pink, J. C., & Stanton, S. C. (2015). Ideal mate standards and romantic relationships. ##
Campbell, L., & Fletcher, G. J. (2015). “Romantic relationships, ideal standards, and mate selection”, Current Opinion in Psychology, 1, 97-100. ##
Fisman, R., Iyengar, S. S., Kamenica, E., & Simonson, I. (2006). “Gender differences in mate selection: Evidence from a speed dating experiment”, the Quarterly Journal of Economics, 673-697. ##
Good, V. (1963). World revolution and family patterns, net work: free press. ##
Granberg, E. M., Simons, L. G., & Simons, R. L. (2015). “The Role of Body Size in Mate Selection among African American Young Adults”, Sex roles, 73(7-8), 340-354. ##
Khallad, Y. (2005). “Mate selection in Jordan: Effects of sex, socio-economic status, and culture”, Journal of Social and Personal Relationships, 22(2), 155-168. ##