بررسی تأثیر نگرش زیست‌محیطی ریزگردمحور بر برخی از متغیرهای جامعه‌شناختی (مورد مطالعه: شهر اهواز)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه جامعه شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز

2 مربی گروه جامعه شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز

3 کارشناس ارشد دانشگاه شهید چمران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر نگرش زیست‌محیطی ریزگردمحور بر برخی از متغیرهای جامعه‌شناختی (مورد مطالعه: شهر اهواز) صورت گرفته است. جامعهی آماری در این پژوهش کلیهی شهروندان شهر اهواز بر اساس سرشماری سال 1390 می‌باشد. نمونهی این پژوهش بر اساس روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای متناسب با حجم 384 نفر انتخاب گردید. روش پژوهشی در این مقاله پیمایشی است و از ابزار پرسشنامه بر اساس گویه‌های پنج گزینه‌ای مبتنی بر طیف لیکرت برای جمع‌آوری داده‌ها استفاده شده است، که آلفای کرونباخ در پرسشنامه‌های متغیرها بالای 7/0 ارزیابی گردید. همچنین اعتبار ابزار سنجش بر اساس نظرات اساتید و متخصصین تأیید شد. برای تحلیل نتایج داده­های پژوهش از نرم‌افزارSPSS استفاده شد.یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد میان نگرش زیست‌محیطی ریزگردمحور با متغیرهای تمایل به مهاجرت و محرومیت اجتماعی رابطهی معنادار مستقیم و میان نگرش زیست‌محیطی ریزگردمحور با رضایت از زندگی رابطهی معنادار معکوس دیده می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Study the Impact of Dust-Centered Environmental Attitudes on Some Sociological Variables (Case Study: Ahvaz City)

نویسندگان [English]

  • abdolreza navah 1
  • aziz hazbavi 2
  • ali mousavinasab 3
1
2
3
چکیده [English]

The aim of this paper was to study the impact of dust-centered environmental attitudes on some sociological variables (case study: Ahvaz city). The statistical population of the present study included all of Ahvaz citizens based on 2011 census. The sample of the study comprised 384 people based on stratified random sampling method. Research variables consisted of willingness to migrate, life satisfaction and feeling of social deprivation. A quantitative research method (survey) was used in this study and the data was collected through a self-constructed questionnaire based on a Likert-type scale with five choices. The reliability value of the items was rather high as measured by Cronbach's alpha (r=0.7). Besides, the validity of the questionnaire was confirmed by specialists. The data was analyzed via SPSS software. The results show that there is a significant direct relation between dust-centered environmental attitudes and variables such as willingness to migrate and social deprivation and a significant inverse relation between dust-centered environmental attitudes and life satisfaction. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Environmental Attitudes
  • Dust-Centered
  • Willingness to Migrate
  • Life Satisfaction
  • Social Deprivation
اسماعیلی، عبدالکریم و جعفرنیا، مریم (1387). "بررسی ار کیفیت زیست‌محیطی بر رضایت از زندگی در شهر شیراز"، هفتمین همایش ملی دوسالانه‌ی انجمن متخصصان محیط زیست ایران.##
بوچانی، محمدحسین و فاضلی، داریوش (1390). "چالش­هاى زیست­محیطى و پیامدهاى ناشى از آن ریزگردها و پیامدهاى آن در غرب کشور ایران"، فصلنامه‌ی ره­نامه‌ی سیاست‌گذارى، سال دوم، شماره‌ی سوم. ##
بورقانی فراهانی، سهیلا؛ فرهنگی، علی‌اکبر و مشهدی، سحر (1392). "تحلیل شاخص­های مؤثر بر توسعه‌ی صنعت گردشگری روستایی (پیمایشی پیرامون روستای گرمه)"، دوره‌ی 5، شماره‌ی 1. ##
تقوایی، علی­اکبر؛ معروفی، سکینه و پهلوان، سمیه (1391). "ارزیابی تأثیر کیفیت محیط شهری بر روابط اجتماعی شهروندان"، نقش جهان، دوره‌ی سوم، شماره‌ی 1. ##
تقوایی، مسعود و شفیعی، پروین (1390). "بررسی و ارزیابی مسائل جمعیتی شهرستان اردستان"، نشریه‌ی سپهر (سازمان جغرافیایی)، سال بیستم، شماره‌ی 77. ##
جعفری اقدم، مریم؛ مقدم، محمد و مطهری، سعید (1391). تحلیل مفهوم محیط زیست و ارزیابی جایگاه آن در قوانین و مقررات مدیریت شهری ایران، دومین کنفرانس برنامه­ریزی و مدیریت محیط­زیست. ##
دهقان بنادکی، سعید؛ زارع ارنانی، محمد؛ خجسته، مژده و صباغ‌زاده، سحر (1392). "ارزیابی اثرات اجتماعی، اقتصادی گردوغبار بر زندگی مردم (مطالعه‌ی موردی: منطقه‌ی شورک واقع در شهر میبد)"، سومین همایش ملی فرسایش بادی و طوفان­های گردوغبار یزد، دانشگاه یزد. ##
رئیس­پور، کوهزاد؛ خسروی، محمود؛ طاووسی، تقی و شریفی­کیا، محمد (1392). "بررسی نقش سیستم­های کم­فشار بریده شده در شکل­گیری گردوغبارهای فراگیر جنوب غرب ایران"، نخستین کنفرانس ملی آب و هواشناسی ایران. ##
زنجانی، حبیب­الله (1376). "تحلیل جمعیت‌شناختی"، تهران، سمت. ##
ساتن، فیلیپ دبلیو (1392). "درآمدی بر جامعه­شناسی محیط زیست"، ترجمه‌ی صادق صالحی، سمت. ##
شمس­الدینی، علی (1392). "تحلیلی بر میزان رضایت­مندی شهروندان از پایداری و سرزندگی محیط زیست شهری با تأکید بر دسترسی به خدمات شهری (نمونه‌ی موردی: شهر نورآباد ممسنی)"، فصلنامه‌ی مطالعات برنامه­ریزی شهری، سال اول، شماره­ی چهارم. ##
صالحی، صادق و پازکی­نژاد، زهرا ( 1393). "محیط زیست در آموزش عالی: ارزیابی دانش زیست‌محیطی دانشجویان دانشگاه‌های دولتی مازندران"، دوره‌ی 2، شماره‌ی 4. ##
صالحی عمران، ابراهیم و آقامحمدی، علی (1387). "بررسی دانش، نگرش و مهارت‌های زیست‌محیطی معلمان آموزش دوره‌ی ابتدایی استان مازندران"، فصلنامه‌ی تعلیم و تربیت، دوره‌ی 24، شماره‌ی 3 (مسلسل 95). ##
طیفوری وحید؛ نوروزی، مهرداد و صادق اکبری، فیروز (1392). "بررسی شاخص­ها، علل و جریان­های مهاجرت داخلی ایران 1390-1375« با تاکید بر استان گیلان»"، ارائه شده در همایش تحلیل یافته­های سرشماری نفوس و مسکن 1390، 5 و 6 آذر. ##
عبدالعلی، قوام (1384). "سیاست بین­المللی و رویکرد زیست‌محیطی"، مجله­ی پژوهش حقوق و سیاست، بهار و تابستان، شماره­ی 14. ##
عسکری، محمدحسن و فرهادی، سعید (1394). شناسایی منابع گرد و غبار و پیامدهای اجتماعی ـ اقتصادی آن، اولین کنفرانس بین­الملی گردوغبار، 12 تا 14 اسفند 94، دانشگاه شهید چمران اهواز. ##
غفاری، غلامرضا و تاج­الدین، محمدباقر (1384). "شناسایی مؤلفه­های محرومیت اجتماعی"، فصلنامه‌ی رفاه اجتماعی، سال چهارم، شماره‌ی 17. ##
فرزانه­پی، فاطمه؛ علی­پور، ناهید؛ مصباح­زاده، طیبه و اسلامیان، زهرا (1394). ارزیابی گردوغبار با تأکید بر اثرات اقتصادی و اجتماعی (روستاهای کله­دره و جهان­آباد کرج)، کارگاه­های آموزشی و سی و چهارمین گردهمایی و دومین کنگره‌ی بین­المللی تخصصی علوم زمین، ایران، تهران. ##
فرهمند، مهناز؛ شکوهی­فرد، کاوه و سیارخلج، حامد (1392). "بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر رفتارهای زیستمحیطی مورد مطالعه: شهروندان شهر یزد" دوره­ی 4، شماره­ی 10. ##
فروتن­کیا، شهروز و نواح، عبدالرضا (1395). جامعه­شناسی محیط زیست، تهران، انتشارات جامعه­شناسان. ##
فولادیان، احمد و آماده شهن­آبادی، فاطمه (1394). پویه­شناسی آلاینده­های محیطی با تأکید بر پدیده‌ی ریزگردها، همراه با پیامدهای مخرب اقتصادی ـ اجتماعی ـ فرهنگی آن به منزله‌ی تهدیدی بر سلامت انسان در ایران، کنفرانس عمومی روانشناسی، علوم تربیتی و علوم اجتماعی. ##
قاسمی سیانی، محمد (1386). "پیامدهای مهاجرت روستا ـ شهری نسل جوان روستایی"، پژوهش جوانان، فرهنگ و جامعه، شماره­ی دوم. ##
قهرمان، آرش (1389). "بررسی مفهوم رضایت از زندگی و سنجش آن در میان دانشجویان دختر و پسر"، دو فصلنامه­ی تخصصی پژوهش جوانان، فرهنگ و جامعه، شماره‌ی چهارم. ##
کرمی، فاطمه؛ دغاغله، عقیل و حیدری زهراپور، معصومه (1384). "بررسی عوامل مؤثر بر استرس شهروندان تهرانی"، با حمایت مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا)، مجله‌ی تحقیقات علوم اجتماعی ایران. ##
مقدم، محمد (1391). تحلیل مفهوم محیط زیست و ارزیابی جایگاه آن در قوانین و مقررات مدیریت شهری ایران، دومین کنفرانس برنامه­ریزی و مدیریت محیط زیست. ##
میراجاق، سید حسین (1384). "آلودگی هوا و اثرات آن بر بارداری جنین، تولید مثل و جنسیت، همایش آلودگی هوا و اثرات آن بر سلامت"، مؤسسه­ی مطالعاتی زیست محیط پاک، تهران. ##
نواح، عبدالرضا و فروتن­کیا، شهروز (1390). "بررسی رابطه­ی بین کنش عقلانی و رفتارهای زیست‌محیطی (مورد مطالعه: جامعه­ی شهری اندیمشک)"، فصلنامه­ی محیط زیست، شماره­ی 51. ##
هانیگان جان ( 1392). جامعه­شناسی محیط زیست، ترجمه­ی موسی عنبری، انور محمدی و میلاد رستمی، انتشارات دانشگاه تهران. ##
 
Ferreira, S. (2013). “Life satisfaction and air quality in Europe”, Ecological Economics 88, P. 1–10. ##
Maddison, D. and Rehdanz, K. (2010). “The Impact of Climate on Life Satisfaction”, Kiel Working Paper No. 1658 | November 2010. ##
Oyvind, N. and et. al. (2007). “Air pollution, social deprivation, mortality A Multilevel cohort study”, Epidemiology, Volume 18, number 6. ##
Waldinger, M (2015). “The effects of climate change on internal and international migration: implications for developing countries”, Centre for Climate Change Economics and Policy Working Paper No. 217 Grantham Research Institute on Climate Change and the Environment. Working Paper No. 192. ##
Welsch, H. (2006). “Environment and happiness: Valuation of air pollution using life satisfaction data, Ecological Economics”, Volume 58, Issue 4, P. 801–813. ##
Welsch, H. (2007). “Environmental welfare analysis: A life satisfaction approach, Ecological Economics”, Volume 62, Issues 3–4, P. 544–551. ##