بررسی رابطه بین پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی با نوع و میزان مشارکت ورزشی (مورد مطالعه: زنان استان ایلام)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته‌ی دکتری جامعه‌شناسی دانشگاه پیام نور

2 دانشیار گروه جامعه شناسی دانشگاه پیام نور؛

3 دانشیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه یزد

4 دانشیار گروه تربیت بدنی دانشگاه پیام نور

چکیده

تحقیق حاضر در پی توصیف و تبیین رابطه‌ی بین پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی با نوع و میزان مشارکت ورزشی زنان بود. این تحقیق با استفاده از روش پیمایشی انجام گرفت و داده‌های مورد نظر از طریق پرسشنامه جمع‌آوری، استخراج و تحلیل شد. جامعه‌ی آماری تحقیق، زنان 19 سال و بالاتر استان ایلام و حجم نمونه 500 نفر بودند. نمونه‌ها از طریق نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چند مرحله‌ای شناسایی و داده‌ها از آن جمع‌آوری شدند. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که زنان خانه‌دار، با تحصیلات و درآمد پایین، با عدم مشارکت ورزشی، زنان با تحصیلات و درآمد متوسط، مستقل از شغلی که دارند بیشتر به ورزش همگانی و زنان دانشجو یا شاغل دارای تحصیلات و درآمد بالا بیشتر به ورزش‌های سازمان‌یافته می‌پردازند. همچنین از بین ابعاد مختلف پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی، به ترتیب پایگاه شغلی سرپرست خانواده (همسر یا والدین) با 46/0 و درآمد خانواده با 40/0 بیشترین رابطه را با مشارکت ورزشی زنان دارند. علاوه بر این نتایج رگرسیون تک متغیره نشان داد که حدود 18 درصد از تغییرات مشارکت ورزشی زنان توسط پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی قابل تبیین است. 
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Relationship between Socio-Economic Status and Type and Degree of Sport Participation (Case Study: Women in Ilam)

نویسندگان [English]

  • ali norouzi 1
  • amir maleki 2
  • Meraban Parsamehr 3
  • hamid ghasemi 4
1 کارشناس فرهنگی و پژوهشی اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی کرج
2
3 Associate Professor, Department of cooperation and social welfare, Faculty of social sciences Yazd University
4 Associate Professor, Department of Physical Education, Payam Nour University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The present study aimed to investigate the relationship between socio-economic status and the type and degree of women’s participation in sport. The study was conducted using survey and the data were collected through questionnaires. The population consisted of women upper than 19 years of age and the sample consisted of 500 women. The sample was selected using multi-stage random cluster sampling. The results of the study indicate that housewives, with low levels of education and income have no sport participation. Women with medium levels of education and income often follow public sport while women studying in university and those with higher levels of education and income follow organized sports. Out of the dimensions of socio-economic status, the occupational position of the parents (r= 0/46), and family income (r= 0/40) had the highest correlations with women’s sport participation. In addition, results of the regression showed that socio-economic status explained about 18% of the variance in women’s sport participation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sport Participation
  • SES
  • Sport Public
  • Organized Sports
ابراهیمی، قربانعلی؛ عسگری، علی و نیک­نژاد، محمدرضا (1389). "بررسی جامعه­شناختی عوامل مؤثر بر گرایش زنان نسبت به مشارکت در ورزش به­عنوان تماشاچی"، فصلنامه‌ی مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی، شماره‌ی 11.##
ابراهیمی، قربانعلی و مسلمی پطرودی، رقیه (1390). "اوقات فراغت، سرمایه‌ی فرهنگی و زنان، زن در توسعه و سیاست"، دوره‌ی 9، شماره‌ی 4. ##
اسلامی، ایوب؛ محمودی، احمد؛ خبیری، محمد و نجفیان رضوی، سید مهدی (1392). "نقش وضعیت اجتماعی ـ اقتصادی در انگیزه‌ی مشارکت شهروندان به ورزش­های همگانی تفریحی"، پژوهش­های کاربردی در مدیریت ورزشی، دوره‌ی 2، شماره‌ی 3. ##
انورالخولی، امین (1381). ورزش و جامعه، ترجمه‌ی حمیدرضا شیخی، تهران: انتشارات سمت. ##
بوردیو، پییر (1391). تمایز، نقد اجتماعی قضاوت­های ذوقی، ترجمه‌ی حسن چاووشیان، تهران: انتشارات ثالث. ##
پارسامهر، مهربان (1387). جامعه­شناسی ورزش، یزد: انتشارات دانشگاه یزد. ##
پارسامهر، مهربان و ترکان، رحمت­ اله (1391). "بررسی رابطه‌ی بین سرمایه‌ی اجتماعی و مشارکت در فعالیت­های ورزشی (مطالعه‌ی موردی: پرستاران بیمارستان­های دولتی شهر یزد)"، فصلنامه‌ی پژوهش پرستاری، شماره‌ی 26. ##
تندنویس، فریدون (1380). "جایگاه ورزش در اوقات فراغت زنان ایرانی"، فصلنامه‌ی حرکت، شماره‌ی 12. ##
تندنویس، فریدون (1383). "جایگاه ورزش در اوقات فراغت مردم ایران"، پژوهش در علوم رفتاری، شماره‌ی 4. ##
تجاری، فرشاد (1394). جامعه­شناسی اوقات فراغت، تهران: انتشارات جامعه­شناسان. ##
جیولیونوتی، ریچارد (1391). نظریه­های جامعه­شناسی انتقادی در ورزش، ترجمه‌ی افسانه توسلی، تهران: انتشارات علم. ##
دوفرانس، ژاک (1385). جامعه­شناسی ورزش، ترجمه‌ی عبدالحسین نیک­گهر، تهران: انتشارات توتیا. ##
شعبانی بهار، غلامرضا؛ قائمی­زاده، محمدسلمان و شیخ دارایی، الهام (1390). "شناخت رابطه‌ی پایگاه اقتصادی ـ اجتماعی با نوع رشته‌ی ورزشی زنان تیم­های ورزشی اصفهان"، پژوهش­های فیزیولوژی و مدیریت در ورزش، شماره‌ی 5. ##
ستوده، هدایت­اله (1376). جامعه­شناسی مفاهیم کلیدی، تهران: انتشارات آوای نور. ##
ساریخانی، ناهید؛ بخشی، فریده و طاهری، مرضیه (1392). جامعه­شناسی ورزش زنان، تهران: انتشارات آوای ظهور. ##
سیدان، فریبا (1383). "چندگانگی پایگاه اجتماعی ـ اقتصادی زنان و بیماری­های روانی"، فصلنامه‌ی مطالعات زنان، سال 2، شماره‌ی 6. ##
ضیاء­پور، آرش و کیانی­پور، ندا (1391). "تأثیر الگوهای مشارکت در فعالیت­های ورزشی"، فصلنامه‌ی جامعه­شناسی مطالعات جوانان، سال 3، شماره‌ی 6. ##
قاسمی، حمید؛ تجاری، فرشاد و کشکر، سارا (1389). فعالیت­های رسانه­ای در ورزش، تهران: انتشارات بامداد کتاب. ##
قدیمی، بهرام (1393). اصول و مکاتب جامعه­شناسی ورزش، تهران: انتشارات جامعه‌شناسان. ##
کوکلی، جی (1386). ورزش در جامعه (جلد 1 و 2)، ترجمه‌ی بهرام قدیمی، تهران: انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی. ##
عبدلی، بهروز، (1384). مبانی روانی اجتماعی تربیت بدنی و ورزش، تهران: نشر بامداد کتاب. ##
مدنی، بهناز و اذانی، مهری (1390). "بررسی مراکز گذران اوقات فراغت زنان در مناطق 5 و 6 اصفهان با استفاده از مدل­های عوامل استراتژیک و swot، فصلنامه‌ی برنامه­ریزی فضایی، سال 1، شماره‌ی 3. ##
ممتازبخش، مریم و فکور، یوسف (1386). "بررسی راهکارهای ارتقا و توسعه‌ی ورزش همگانی بانوان دانشگاه علوم انتظامی"، فصلنامه‌ی دانش انتظامی، سال 9، شماره‌ی 2. ##
مهرآیین، محمدرضا (1387). نظریات جدید جامعه­شناسی ورزش، تهران: انتشارات جامعه‌شناسان. ##
نادریان جهرمی، مسعود (1384). مبانی جامعه­شناسی در ورزش، اصفهان: انتشارات هنرهای زیبا. ##
نقدی، اسدالله؛ بلالی، اسماعیل و ایمانی، پروین (1390). "موانع فرهنگی ـ اجتماعی مشارکت زنان در فعالیت­های ورزشی"، فصلنامه‌ی پژوهش زنان، دوره‌ی 9 شماره‌ی 1. ##
ویس، اتمار (1389). مبانی جامعه­شناسی ورزش، ترجمه‌ی کرامت­الله راسخ، تهران: نشر نی. ##
 
Berger, E., Reilly, N, (2008). “Determinants of sport participation among Canadian adolescents”, sport management Review, vol 11, 277-307. ##
Craij, P., Beedie, P. (2008). Sport sociology, learning Matters, A CIP record for this book is available from the British Library. ##
Dollman, J., Lewis, N. (2010). “The impact of socioeconomic position on sport participation among south Australian youth”, Journal of science and medicein in sport, vol 13, 318-322. ##
Jarvie, G., Maguire, J. (1994). Sport and leisure in social thought, Routledge, London. ##
Jones, H. Moore, S. (2012). “Network social capital, social participation and physical inactivity in an urban adult population”, social science and medicine vol 74, 1362-1367. ##
Hartmann, Tews, Gertrud, Pfisher (2003). Sport and women, Routledge, Londan and New York. ##
Hargreaves, Je. (2003). Critical issues in the history and sociology of women’s sport, Routledge, London and New York. ##
Kitchin, P., Howe, P. (2013). “How can the social theory of Bourdieu assist sport management research?”, sport management Review, vol 16, 123-134. ##
Lim, S., warner, S., Dixon, M., Berg, B., Kim, Ch., Bailey, N. (2011). “Sport participation across national contexts: A multilevel investigation of individual and systemic influences on Adult sport participation”, European sport management Quarterly, vol. 11, no 3, 197-224. ##
Lindstrom, M., Hanson, B., Ostergern, P. (2001). “Socioeconomic differences in leisure-time physical activity: the role of social participation and social capital in shaping health related behaviour”, social science and medicine, vol 52, 441-451. ##
Leslie, E., Cerin, E. (2008). “How socio-economic status contributes to participation in leisure-time physical activity”, social science and Medicine, vol. 66, 2596-2609. ##
Laker, A. (2002). The sociology of sport and physical education, Routledge falmer, London and New York. ##
Miech, R. and Hauser, M. (2001). “Socioeconomic Status and Health at Midlife: A Comparison of Educational Attainment with Occupation-Based Indicators”, AEP, Vol. 11, No. 2. ##
More, M., chudley, E. (2005). “Sport and physical activity participation and substance use among adolesents”, journal of adolescent health, vol 36, 486-493. ##
Nordstorma, Ch., Ana V., Diez, R., Sharon, A., Jacksonb, J., Gardinc, M. (2004). “The Association of Personal and Neighborhood Socioeconomic Indicators with Subclinical Cardiovascular Disease in an Elderly Cohort”, the Cardiovascular Health Study. Social Science & Medicine 59L 2139-2147. ##
Pastor, Y., Balaguer, I., Pons, D., Merita, M. (2003). “Testing direct and indirect effects of sports participation on perceived health in Spanish adolescents between 15-18 years of age”, journal of adolescente, vol 26, 717-730. ##
Pfeiffer, K., et al, (2006). “Sport participation and physical activity in adolescent females across a four- year period”, journal of adolescent health, vol 39, 523-529. ##
Rees, D., Sabia, J. (2010). “Sports participation and academic performance: Evidence from the National longitudinal study of Adolescent Health”, Economics of Education Review, vol 29, 751-759. ##
Slater, A., Tiggemann, M. (2011). “Gender differences in adolescent sport participation teasing self–objectification and body image concerns”, journal of adolescence, vol 34, 455-463. ##
White, P., Mcteer, W. (2012). “Socioeconomic status sport participation at different Developmental stages During childhood and youth: Multivariate analyses using Canadian national survey Data”, sociology of sport Journal, vol 29, 186-209. ##