عوامل مؤثر بر فقر از دیدگاه زنان متأهل با تحصیلات عالی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه جامعه‌شناسی دانشگاه تبریز

2 دکتری جامعه‌شناسی اقتصادی و توسعه دانشگاه تبریز

چکیده

مطالعه‌ی حاضر به معناکاوی پدیده‌ی فقر می‌پردازد. سئوال‌های محوری پژوهش عبارتند از: چه عواملی از دیدگاه دانشجویان متأهل دانشگاه تهران سبب ایجاد فقر می‌گردد؟ چه راهبردهایی برای برطرف کردن مسأله‌ی فقر می‌توان ارائه کرد؟ و پیامدهای فقر از نظر این قشر چیست؟ این مطالعه با روش کیفی و بر اساس رویکرد تئوری زمینه‌ای، علل اجتماعی و فرهنگی فقر را از دیدگاه دانشجویان متأهل بررسی می‌کند. نمونه‌گیری به صورت قضاوتی هدفمند و تا حد اشباع نظری از دانشجویان دکتری خانم ساکن خوابگاه‌های متأهلی دانشگاه تهران صورت گرفت. نتایج نشان داد «عدم اشتغال به مشاغل تخصصی»، «نداشتن درآمد کافی»، «عدم استخدام توسط سازمان‌های دولتی»، «نداشتن سیاست‌های مشخص جهت اشتغال افراد تحصیل‌کرده از سوی مسئولان کشور»، «بالا بودن هزینه‌های زندگی»، «نبود فرصت‌های شغلی مناسب برای افراد تحصیل‌کرده» و «وجود رانت در سازمان‌های دولتی در زمینه‌ی استخدام» مهم‌ترین تعیین‌کننده‌های فقر هستند. بارزترین علل فقر، عوامل اقتصادی و مدیریتی (حاکمیتی) بود. نابرابری جنسیتی و نگرش منفی نسبت به کار کردن زن در جامعه که برخاسته از سبقه‌ی تاریخی کشور است، از جمله عوامل زمینه‌ای و مداخله‌گر مؤثر بر فقر بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Factors Influencing on Poverty in the View of Married Women with Higher Education Degree

نویسندگان [English]

  • MOHAMMAD ABBASZADEH 1
  • leyla nasrolahi vosta 2
1 ACADEMIC MEMBER
2
چکیده [English]

Current study aims to meaning discovery of poverty phenomenon in the society. Core questions of this research are: what factors lead to poverty in the view of married students of Tehran University? What strategies can be provided to remove poverty phenomenon? And what are the consequences of poverty in their view? Current study is based on grounded theory. Sampling was purposefull-hudgemental method from female married students in married dormitories of Tehran University. Results indicated that “employment in non-specialized”, “lack of income”, “unemployment by governmental organizations”, “lack of certain policies for employment of educated people through country officials”, “high living costs”, “lack of job opportunities for educated people”, and “existing rent in governmental organizations in the process of employment” were the most important determinants of poverty phenomenon. The causes were economic and managerial (governance) factors. Gender inequality and negative attitude towards women’ work in the society that is originated from historical background of the country, are key contextual and mediating factors affecting poverty phenomenon.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Poverty
  • Meaning-Exploration
  • Married Students
  • Qualitative Method
  • grounded theory
خالدی، کوهسار و شهسوار، محمدرضا (1388). "بررسی وضعیت فقر در مناطق شهری و روستایی ایران"، اقتصاد کشاورزی و توسعه، دوره‌ی 13، شماره‌ی 49.##
راغفر، حسین؛ محمدی، زهرا و سنگری، کبری (1392). "اندازه­گیری فقر چند بعدی در شهر تهران"، فصلنامه‌ی پژوهش‌های اقتصادی، دوره‌ی 13، شماره‌ی 2. ##
رحیمی، مجید و محمدی، حمید (1386). "شاخص‌های فقر و تغییرات رفاهی خانوارهای روستایی"، رفاه اجتماعی، دوره‌ی 6، شماره‌ی 24. ##
شادی­طلب، ژاله؛ وهابی، معصومه و ورمرزیار، حسن (1384). "فقر درآمدی فقط یک جنبه از فقر زنان سرپرست خانوار"، رفاه اجتماعی، دوره‌ی 4، شماره‌ی 7. ##
شیانی، ملیحه (1384). "فقر، محرومیت و شهروندی در ایران"، رفاه اجتماعی، دوره‌ی 5، شماره‌ی 18. ##
عباس­زاده، محمد (1391). "تأملی بر اعتبار و پایایی در تحقیقات کیفی"، جامعه­شناسی کاربردی، سال 23، شماره‌ی 1. ##
کمالی، افسانه (1383). "زنان: فقر مضاعف"، رفاه اجتماعی، دوره‌ی 3، شماره‌ی 12. ##
محمدی، محمدعلی؛ ودادهیر، ابوعلی؛ سیفی، علیرضا و مشتاق، روشنک (1391). "فراتحلیل مطالعات فقر در ایران"، رفاه اجتماعی، دوره‌ی 12، شماره‌ی 45. ##
محمودی، وحید و صمیمی، قاسم (1384). "فقر قابلیتی"، رفاه اجتماعی، دوره‌ی 4، شماره‌ی 17. ##
نیلوفر، پریسا و پنجعلی، مجتبی (1387). "عومل مؤثر بر فقر با استفاده از شبکه‌های بیزی"، رفاه اجتماعی، دوره‌ی 7، شماره‌ی 28. ##
 
Adjasi, C. and Osei, K. A. (2007). “Poverty profile and correlates of poverty in Ghana”, International Journal of Social Economics, Vol. 34 No. 7, pp. 449-471. ##
Affandi, A. and Astuti, D. P. (2013). “Dynamic model of Ibn Khaldun theory on poverty”, Humanomics, Vol. 29 No. 2 pp. 136-160. ##
Akerele, D., Momoh, S., Adewuyi, S. A., Phillip, B. P., Ashaolu, O. F. (2012). “Socioeconomic determinants of poverty among urban households in South-West Nigeria”, International Journal of Social Economics, Vol. 39 No. 3 pp. 168-181. ##
Ataguba, J. E., Ichoku, H. E. and Fonta, W. M. (2013). Multidimensional poverty assessment: applying the capability approach”, International Journal of Social Economics, Vol. 40 No. 4, pp. 331-354. ##
Babatunde, M. A., Oyeranti, O. A., Bankole, A. S. and “Ogunkola, E. O. (2012). Exports trade, employment and poverty reduction in Nigeria”, International Journal of Social Economics, Vol. 39 No. 11, pp. 875-899. ##
Blaikie, N. (2007). Approaches to social inquiry (2nd ed.). London: Polity Press. ##
Charmaz, K. (2006). Grounding grounded theory: A practical guide through qualitative analysis. London: Sage Publication. ##
Corbin, J. and A. Strauss, (2008). “Basics of Qualitative Research”, Third Edition, London: Sage Publications. ##
Denzin, N., & Lincoln, Y. (2005). The Sage handbook of qualitative research. London: Sage Publications. ##
Foster, J. E. (1998). “Absolute versus Relative Poverty”, the American Economic Review, Vol. 88, No. 2, pp. 335-341. ##
Gounder, N. (2013). “Correlates of poverty in Fiji”, International Journal of Social Economics, Vol. 40 No. 10 pp. 923-938. ##
Hassan, A. (2014). “The challenge in poverty alleviation: role of Islamic microfinance and social capital”, Humanomics, Vol. 30 No. 1, pp. 76-90. ##
Mahmood, S., Hussain, J. and Matlay, H. Z. (2014). “Optimal microfinance loan size and poverty reduction amongst female entrepreneurs in Pakistan”, Journal of Small Business and Enterprise Development, Vol. 21 No. 2 pp. 231-249. ##
Panagariya, A. and More, V. (2014). “Poverty by social, religious and economic groups in India and its largest states”, Indian Growth and Development Review, Vol. 7 No. 2 pp. 202-230. ##
Raimi, L., Patel, A. and Adelopo, I. (2014). “Corporate social responsibility, Waqf system and Zakat system as faith-based model for poverty reduction”, World Journal of Entrepreneurship, Management and Sustainable Development, Vol. 10 No. 3 pp. 228-242. ##
Rantanen, T., McLaughlin, T. C. and Toikko, T. (2015). “Do Finnish young people support the Nordic welfare state?”, International Journal of Sociology and Social Policy, Vol. 35 No. 1/2, pp. 47-66. ##
Silva, I. (2008). “Micro-level determinants of poverty reduction in Sri Lanka: a multivariate approach”, International Journal of Social Economics, Vol. 35 No. 3 pp. 140-158. ##
Wagle, U. R. (2014). “Linking population heterogeneity with poverty”, International Journal of Sociology and Social Policy, Vol. 34 No. 1/2 pp. 47-68. ##
Yanagisawa, A. (2011). “Poverty: social control over our labor force”, International Journal of Social Economics, Vol. 38 No. 4 pp. 316-329. ##