بررسی تأثیر ابعاد سرمایه اجتماعی (اعتماد اجتماعی، احساس بی‌قدرتی، وفاق اجتماعی، پیوند اجتماعی) بر مشارکت سیاسی زنان استان خوزستان (مطالعه موردی: شهر اهواز)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز

2 دانشجوی کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

هدف مقاله‌ی حاضر، بررسی رابطه‌ی ابعاد سرمایه‌ی اجتماعی بر مشارکت سیاسی زنان شهر اهواز است که از دیدگاه‌های جامعه‌شناختی مربوط به مشارکت سیاسی استفاده شد. این پژوهش به صورت پیمایشی و ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسشنامه است. جامعه‌ی آماری پژوهش شامل کلیه‌ی زنان 18تا 64 سال شهر اهواز، که حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 384 نفر تعیین شد. از لحاظ زمانی این پژوهش در سال 1396-1395 اجرا شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که متغیرهای مستقل پژوهش (سن، درآمد، تحصیلات، قومیت، وضعیت تأهل، سرمایه‌ی اجتماعی، اعتماد اجتماعی، احساس بی‌قدرتی، وفاق اجتماعی و پیوند اجتماعی) با متغیر وابسته (مشارکت سیاسی) رابطه‌ی معناداری دارند. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون و تحلیل مسیر نشان می­دهد که بیشترین تأثیر را بر متغیر و ابسته متغیر اعتماد اجتماعی و کمترین تأثیر را متغیر میزان درآمد داشته است. در مجموع متغیر‌های مستقل پژوهش 3/14 درصد از واریانس متغیر وابسته را تبیین کرده‌اند و 7/85 درصد از واریانس تبیین نشده متعلق به متغیر‌هایی است که در این پژوهش مورد استفاده قرار نگرفته‌اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effect of Social Capital Dimensions (Social Trust, Sense of Powerlessness, Social Cohesion, Social Links) on Women's Political Participation Khouzestan Province (Case Study: Ahvaz)

نویسندگان [English]

  • masoumeh bagheri 1
  • alihossein hosseinzadeh 1
  • hasan shojaie 2
2 Student
چکیده [English]

This study aimed to investigate the relationship between social capital and political participation of women in Ahvaz, that sociological perspective which related to political participation were used.This survey and data collected through questionnaire. The study population included all 18 to 64 years old women in Ahvaz that the sample size was determined based on Coceran frame 384 of people.In terms of time this study was conducted in the years 2016-2017. The research result shows independent variables such as (age, income, education, ethnicity, material status, social capital and social trust, sense of powerlessness, social cohesion and social link) with dependent variable (political participation) have significant relationship. The results of regression analysis and path analysis show that social trust variable had the greatest impact on dependent variable and income level had the minimal impact on it. Totally, independent variables were explained 14/3% of the variance in the dependent variables, and 85/7% of not explained variance belongs to variables that have not been used in this study.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Political Participation
  • social capital
  • Social Trust
  • Sense of Powerlessness
  • Social Cohesion
  • Social Links
مصطفی و حسنی­راد، کریم (1388). "نقش اعتماد اجتماعی در مشارکت مردم در طرح‌های توسعه‌ی روستایی"، پژوهشنامه‌ی علوم اجتماعی، سال سوم، شماره‌ی اول.##
انجمن جامعه­شناسی ایران (1387). مسائل اجتماعی ایران؛ مجموعه مقالات، تهران، نشر آگه، چاپ دوم. ##
بگ رضایی، پرویز (1387). "بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر مشارکت سیاسی زنان شهرستان ایلام"، فرهنگ ایلام، شماره‌ی 20 و 21. ##
پورنعمت، آرش (1385). "بررسی رابطه‌ی سرمایه‌ی اجتماعی با میزان مشارکت سیاسی زنان؛ (مطالعه‌ی موردی: زنان 18 سال به بالای شهر شیراز)، پایان­نامه‌ی کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز، دانشکده­ی علوم اجتماعی. ##
تاجیک، محمدرضا و جعفری، روح­الله (1385). "بررسی تأثیر سرمایه‌ی اجتماعی و مشارکت سیاسی بین دانشجویان دانشگاه‌های تهران"، فرهنگ اندیشه. ##
توسلی، غلامعباس و موسوی، مرضیه (1384). "مفهوم سرمایه در نظریات کلاسیک و جدید با تأکید بر نظریه‌ی سرمایه‌ی اجتماعی، نامه‌ی علوم اجتماعی، شماره‌ی 26. ##
جاوید، محمدجواد و یزدی جیران، اصغر (1389). "سرمایه‌ی اجتماعی و وضعیت آن در ایران"، تهران، نشریه‌ی پژوهشکده‌ی مطالعات فرهنگی و اجتماعی، چاپ اول. ##
جعفری­نژاد، مسعود؛ کلانتری، صمد و نورمحمدیان، مژگان (1388). "بررسی میزان مشارکت زنان شاغل در آموزش و پرورش ناحیه‌ی یک شهر شهرکرد"، جامعه­شناسی کاربردی، سال بیستم، شماره پیاپی (33)، شماره‌ی 10. ##
جعفری، روح­الله (1385). بررسی رابطه‌ی سرمایه‌ی اجتماعی و مشارکت سیاسی؛ (مطالعه‌ی موردی: دانشگاه‌های تهران)، پایان­نامه‌ی کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده‌ی اقتصادی و سیاسی. ##
حاجی­زاده میمندی، مسعود و اسکندری­فرد، امیرمختار (1392). "رابطه‌ی اعتماد اجتماعی و وفاق اجتماعی؛ مطالعه­ای در شهر یزد"، مسائل اجتماعی ایران، سال چهارم، شماره‌ی 2. ##
حمیدی زنگیر، عباس (1390). بررسی رابطه‌ی بین سرمایه‌ی اجتماعی با میزان مشارکت انتخاباتی؛ (مطالعه‌ی موردی: دانشجویان دانشگاه پیام نور گرمی)، پایان­نامه‌ی کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز، دانشکده‌ی علوم انسانی و اجتماعی. ##
داد، سی. ایچ (1388). مراحل و عوامل و موانع رشد سیاسی، ترجمه‌ی عزت­الله فولادوند، تهران، نشر ماهی، چاپ دوم. ##
راش، مایکل (1390). جامعه و سیاست؛ مقدمه‏ای بر جامعه­شناسی سیاسی، ترجمه‌ی منوچهر صبوری، تهران، انتشارات سمت، چاپ دهم. ##
رضوی الهاشم، بهزاد و قلی­پور، آرین (1388). «مهندسی فرهنگی؛ ضرورت نهادی شدن فرهنگ مشارکت سیاسی زنان»، ماهنامه‌ی مهندسی فرهنگی، سال 4، شماره‌ی 39 و 40. ##
رفیع­پور، فرامرز (1391). کند و کاو‏ها و پنداشت‌ها، تهران، انتشارات شرکت سهامی ‌انتشار، چاپ بیستم. ##
زاهد زاهدانی، سید سعید و زهری بیدگلی، سید محسن (1391). "مدیریت شهری و تبیین مشارکت اجتماعی شهروندان در شهرداری"، مطالعات جامعه­شناختی شهری، سال 2، شماره‌ی 5. ##
شارع­پور، محمد (1385). سرمایه‌ی اجتماعی، مفهوم­سازی، سنجش و دلالت‏های سیاست‌گذاری، ساری، نشر سازمان مدیریت و برنامه­ریزی مازندران، چاپ اول. ##
شارع­پور، محمود (1388). جامعه­شناسی آموزش و پرورش، تهران، نشر سمت، چاپ هفتم. ##
شجاعی باغینی، مهدی (1387). مبانی مفهومی ‌سرمایه‌ی اجتماعی، نهران، پژوهشکده‌ی مطالعات فرهنگی و اجتماعی، چاپ اول. ##
صدیقی، بهرنگ؛ ملکمیان، لنیا و اجاقی ازبری، مهدی (1390). "بررسی تأثیر اعتماد سیاسی بر مشارکت سیاسی در مورد دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی ‌واحد رودهن 89-88"، فصلنامه‌ی پژوهش اجتماعی، سال چهارم، شماره‌ی 11. ##
عابدی اردکانی، محمد و قضوی، زهرا (1393). "نقش سرمایه‌ی اجتماعی در مشارکت سیاسی؛ مطالعه‌ی موردی: مشارکت سیاسی زنان در ایران 1384-1368"، سیاسی ـ اقتصادی، شماره‌ی 298. ##
عباسی سرمدی، مهدی؛ مهرابی کوشکی، راضیه و رهبرقاضی، محمودرضا (1393)، "بررسی تأثیر سرمایه‌ی اجتماعی بر مشارکت در انتخابات"، مسائل اجتماعی ایران، سال پنجم، شماره‌ی 2. ##
علی حسینی، علی؛ امام جمعه­زاده، سید جواد و پوررنجبر، مهدیه (1393). "بررسی رابطه‌ی جامعه­پذیری و مشارکت سیاسی زنان"، پژوهش­نامه‌ی زنان، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال 5، شماره‌ی 1. ##
فیلد، جان (1386). سرمایه‌ی اجتماعی، ترجمه‌ی غلامرضا غفاری و حسین رمضانی، تهران، نشر کویر، چاپ اول. ##
قاسمی، وحید (1381). متغیر‏های فرهنگی ـ اجتماعی مؤثر بر مشارکت سیاسی زنان در استان اصفهان، فرهنگ اصفهان، شماره‌ی 24. ##
قضوی، زهرا (1391). نقش سرمایه‌ی اجتماعی در مشارکت سیاسی زنان در جمهوری اسلامی ‌ایران (1384-1368)، پایان­نامه‌ی کارشناسی ارشد، دانشگاه یزد، دانشکده‌ی علوم انسانی. ##
لعل علیزاده، محمد (1393). جامعه­شناسی سیاسی، تهران، نشر دانشگاه پیام نور، چاپ اول. ##
مسعودنیا، حسین؛ رهبرقاضی، محمودرضا؛ مهرابی کوشکی، راضیه و پوررنجبر، مهدیه (1393). "بررسی تأثیر اعتماد اجتماعی بر شیوه‏های مختلف مشارکت سیاسی"، مسائل اجتماعی ایران، سال 5، شماره‌ی 2. ##
مسعودنیا، حسین؛ محمدی­فر، نجات؛ مرادی، گلمراد و فروغی، عاطفه (1391). "بررسی عوامل اجتماعی ـ روانشناختی مؤثر بر مشارکت سیاسی استادان دانشگاه مورد مطالعه؛ دانشگاه اصفهان"، جامعه­شناسی کاربردی، سال بیست و سوم، شماره‌ی پیاپی (48)، شماره‌ی 4. ##
معتضدراد، آناهیتا و سپهوند، ابراهیم (1392). "بررسی جامعه­شناختی عوامل مؤثر بر میزان مشارکت سیاسی؛ (مطالعه‌ی موردی: دبیران متوسطه شهر خرم­آباد)"، فصلنامه‌ی مطالعات سیاسی، سال 5، شماره‌ی 19. ##
موحد، مجید؛ عنایت، حلیمه و پورنعمت، آرش (1387). "بررسی رابطه‌ی میان سرمایه‌ی اجتماعی و مشارکت سیاسی زنان، پژوهشگاه علوم انسانی و اجتماعی، ویژه­نامه‌ی پژوهش‌های اجتماعی. ##
موسوی، میرطاهر و علی­پور، پروین (1391). تأملی بر نظریه‌ی سرمایه‌ی اجتماعی در جامعه­شناسی، تهران، نشر جامعه­شناسان، چاپ اول. ##
ناطق­پور، محمدجواد و گلابی، فاطمه (1385). "تأثیر اعتماد اجتماعی بر مشارکت با تأکید بر عملکرد شوراهای اسلامی‌؛ (مطالعه موردی: استان آذربایجان شرقی)"، نشریه‌ی دانشکده‌ی علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه تبریز. ##
نبوی، سیدعبدالحسین و علامه، ساجده (1393). "بررسی نابرابری جنسیتی در سازمان‏های بوروکراتیک؛ (مورد مطالعه: کارکنان سازمان‏های دولتی شهرستان اهواز)"، مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان، دوره‌ی 12، شماره‌ی 3. ##
هاشمی، سید ضیاء؛ فولادیان، مجید و فاطمی ‌امین، زینب (1388). "بررسی عوامل اجتماعی و روانی مؤثر بر مشارکت سیاسی مردم شهر تهران"، پژوهشنامه‌ی علوم سیاسی، سال پنجم، شماره‌ی اول. ##
 
Hyung Jun, S. (2013). “Correlation between Social capital and political participation, considering national Economic”, political development and Economin Inequality, University of Arizona, pp. 1-28. ##
Klesner, Joseph. L. (2007). “Social capital and political participation in Latin America”, Latin American Research Review, Vol. 42, N0. 2, pp. 1-32. ##
Samsu, K., K. Hasnita and S. N.t Shojaei, H. Asayesh (2010) the financial obstocles of women`s political participation in Iran, report and opinion, Vol. 2(10), pp. 41-49. ##
Shakoor, A. and A. Shamsoddini, N. Karami, A. Modabri, M. Hatami (2013). “Evoluation of factors affecting women`s political participation in socity; case study women`s poplation in jarom city, Iran”, research jornal of recent sciences, Vol. 2 (2), pp. 23-27. ##
Virien, L. (2004). Getting on or Getting by? Women, social capital and political participation, political studies Association, Vol. 6, pp. 45-64. ##
Ziaratikhlili, M. and M. Rouhi Khalili, A. Balaghi Inanlo (2013). “The effect of social capital on social participation among citizensin Behshahr”, Iran, European online journal of Natural and social sciences, Vol. 2, No. 3, pp 3002-3009. ##