بررسی رابطه بین فناوری‌های نوین ارتباطی و بازاندیشی هویت دینی جوانان شهر تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد جامعه‌شناسی دانشگاه یزد

2 استادیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه یزد

چکیده

گسترش فناوری‌های نوین ارتباطی با عرضه‏ی انبوه منابع اجتماعی و فرهنگی هویت‏آفرین و وسعت دادن به روابط اجتماعی و تعلقات گروهی و رواج ارز‌ش‌ها و هنجارها و اندیشه‌های نوگرایانه، صوری فعالانه و غالباً آگاهانه و بازاندیشانه به فرایند هویت‌یابی بخشیده است؛ لذا پژوهش حاضر بر آن است تا رابطه‏ی بین فناوری‌های نوین ارتباطی و بازاندیشی هویت دینی را در بین جوانان شهر تهران مورد بررسی قرار دهد. پژوهش حاضر با تکیه بر نظریه‌های (کاشت و بازاندیشی گیدنز) انجام گرفته است. در این پژوهش، به روش پیمایش و با نمونه‌گیری خوشه‌ای، 384 نفر به­عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع‌آوری اطلاعات از پرسشنامه استفاده شد که آلفای کرونباخ در پرسشنامه‏ی فناوری‌های نوین ارتباطی 80/0 و در پرسشنامه‏ی بازاندیشی هویت دینی 79/0 ارزیابی گردید. یافته‌ها بیانگر آن است که ارتباط معنادار و مستقیمی بین فناوری‌های نوین ارتباطی و بازاندیشی هویت دینی وجود دارد و ابعاد مختلف فناوری‌های نوین ارتباطی 23% درصد واریانس بازاندیشی هویت دینی را تبیین می‌کنند. بر اساس ضرایب بتای استاندارد شده، متغیر‌های ماهواره (40/0=β) و اینترنت (24/0=β) به ترتیب بیشترین سهم را در تبیین بازاندیشی هویت دینی دارند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The study of Relationship between Modern Communication Technologies and Religious Identity Reflexivity among the Youth, Tehran

نویسندگان [English]

  • yazdan karimimonjermouei 1
  • mahnaz farahmand 2
چکیده [English]

The expansion of information and communication technologies (ICT) has given an active and mostly conscious and reflexive feature to the identity process by mass supply of social and cultural resources of identity, the extension of social relationships and group membership, and the promotion of values, norms, and innovative thoughts. This article, therefore, aims to study the role of modern ICT in religious identity reflexivity among the youth in Tehran, Iran. A survey study was performed. Clustering sampling method was employed. Were used from questionnair for data collection and were assessed cronbach alpha questionnair new thechnology 0.8 and questionnair identity reflexivity 0.79. Findings show that modern ICTs have a positive and direct relationship with religious identity reflexivity. Various dimensions of modern ICTs determine 23.0% of variance for religious identity reflexivity. According to standardized beta coefficients, satellite (β=0.40) and Internet (β=0.24) have the highest share in explaining religious identity reflexivity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Satellite
  • Internet
  • Religious Identity
  • Reflexivity
افراسیابی، حسین و خرم‌پور، یاسین (1394). "مطالعه‏ی بازاندیشی اجتماعی در میان جوانان شهر یزد"، جامعه­شناسی کاربردی، شماره‏ی 59.##
برگر، پیتر (1381). ذهن بی­خانمان، نوسازی و آگاهی، ترجمه‏ی محمد ساوجی، تهران: نشر نی. ##
بوستانی، داریوش (1390). "جوانان و هویت بازاندیشانه، مطالعه‏ی دانشجویان دانشگاه شهید باهنر کرمان"، مجله‏ی مطالعات اجتماعی ایران، شماره‏ی 1. ##
تامپسون، جان بروکشایر (1379). رسانه‌ها و نوگرایی: نظریه‌ای اجتماعی درباره‌ی رسانه‌ها، ترجمه‏ی علی ایثاری کسمایی، تهران: انتشارات مؤسسه‌ی ایران. ##
جوادی­یگانه، محمدرضا؛ عزیزی، جلیل و انصاری، محمدرضا (1392). "رسانه‌های جمعی جهانی و هویت دینی در جوانان شهر شیراز"، فصلنامه‏ی جامعه­شناسی نهادهای اجتماعی، شماره‏ی 1. ##
خواجه­نوری، بیژن؛ روحانی، علی و هاشمی، سمیه (1390). سبک زندگی و مدیریت، جامعه­شناسی زنان، شماره­ی 4. ##
خواجه‌نوری، بیژن، مقدس، علی­اصغر (1388). "رابطه‏ی بین تصور از بدن و فرآیند جهانی‌شدن"، مجله‏ی جامعه‌شناسی کاربردی، شماره‏ی 1. ##
رضوی­زاده، سید نورالدین (1385). "بررسى تأثیر رسانه‌ها بر تمایل به تغییر سبک زندگى روستایى"، فصلنامه علوم اجتماعی، شماره‏ی 31. ##
ریاحی، محمد اسماعیل؛ علیزاده، توحید؛ اشتیاقی، معصومه و کاظمیان، مهرداد (1393). "تلویزیون و هویت دینی"، فصلنامه‏ی جامعه­شناسی کاربردی شماره‏ی 2. ##
سفیری، خدیجه و نعمت­الهی، زهرا (1391). "جهانی­شدن و هویت دینی با تأکید بر تفاوت جنسیتی"، مطالعات اجتماعی روان‌شناختی زنان، شماره‏ی 3. ##
شالچی، سمیه (1384). هویت بازاندیشانه و رسانه‌ها، بررسی شکل‌گیری هویت بازاندیشانه و ارتباط آن با رسانه‌ها، پایان­نامه‏ی کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران. ##
عدلی­پور، صمد؛ یزدخواستی، بهجت و خاکسار، فائزه (1392). "شبکه‏ی اجتماعی فیسبوک و شکل‌گیری هویت بازاندیشانه در بین دانشجویان دانشگاه تبریز"، فصلنامه‏ی پژوهش‌های ارتباطی، شماره‏ی 3. ##
عدلی‌پور، صمد؛ قاسمی، وحید و کیانپور، مسعود (1392). "تعامل در فضای مجازی شبکه‏های اجتماعی اینترنتی و تأثیر آن بر هویت دینی جوانان؛ مطالعه‏ی موردی فیسبوک و جوانان شهر اصفهان"، دو فصلنامه‏ی دین و ارتباطات، شماره‏ی 2. ##
فرهمند، مهناز؛ کریمی، یزدان؛ مداحی، جواد و حدت، الهه (۱۳۹۴). بازاندیشی هویت در شبکه­های اجتماعی، کنفرانس بین‌المللی پژوهش در علوم رفتاری و اجتماعی، ترکیه و استانبول، مؤسسه‏ی مدیران ایده­پرداز پایتخت ایلیا. ##
قادرزاده، امید؛ قادرزاده، هیرش و حسن­پناه، حسین (1390). "عوامل پیش­بینی کننده‏ی گرایش زوجین به طلاق در مناطق مرزی"، فصلنامه‏ی مشاوره و روان‏درمانی، شماره‏ی 7. ##
کروتی، دیوید و هوینس، ولیام (1391)، رسانه و جامعه، صنایع، تصاویر و مخاطبان، ترجمه‏ی مهدی یوسفی و رضا مرزانی، انتشارات دانشگاه امام صادق. ##
گیدنز، آنتونی (1377). پیامدهای مدرنیت، ترجمه‏ی محسن ثلاثی، تهران: نشر مرکز. ##
ـــــــــــــ (1384). پیامدهای مدرنیت، ترجمه‏ی محسن ثلاثی، تهران: نشر مرکز. ##
ـــــــــــــ (1387). تجدد و تشخص، ترجمه‏ی ناصر موفقیان، تهران: نشر نی. ##
ـــــــــــــ (1382). فراسوی چپ و راست، ترجمه‏ی محسن ثلاثی، تهران: نشر علمی. ##
مزیانی، کاظم (1393). بررسی استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی و هویت دینی کاربران، ره‌آورد نور، شماره‏ی46. ##
 
Arab, N. (2011). “The Crises OF Identity: Globalizition and Its Impacts on Socio Cultural and Psychological Identity among Pakhtuns of Khyber Pakhtunkhwa Pakistan”, International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences: 1. ##
Brian J. Miller, Peter Mundey and Jonathan P. Hill, (2013). Faith in the Age of Facebook: Exploring the Links between Religion and Social Network Site Membership and Use, at University of Notre Dame on January 4. ##
Crossley, N. (2005). “Mapping Reflexive Body Technique: on Body Modification and Maintenance”, Body & Society, Vol. 11, No.1, P86-93. ##
Farahmand, M. and karimi Monjamoei, Y. (2016). “The Globalization of Culture and Social Identity Reflexivity”, Journal of Fundamental and Applied Sciences, 8(2s), 1268-1286. ##
Langman, L. (2003). “Culture, Identity and Hegemony: the Body in a Global Age”, Current Sociology, 51: 223–247. ##  
Tyler, T. (2012). “Social networking and Globalization”, Mediterranean Journal of Social Sciences, Vol. 4, No. 6. ##