بررسی رابطه جهت‏ گیری ارزشی با شهروندی زیست ‏محیطی در بین شهروندان مناطق 3، 11 و 19 تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه شاهد تهران

2 کارشناس ارشد جامعه شناسی دانشگاه شاهد تهران

3 استادیار گروه جامعه شناسی دانشگاه مازندران

چکیده

فاجعه‏ ی زیست­محیطی نه تنها آرامش و امنیت را از زندگی انسان می­رباید، بلکه موجودیت بشر را نیز تهدید می­کند. محیط زیست شهری مانند همه­ ی محیط‌هایی که زندگی در آنها جریان دارد در فعالیت‌های انسان تأثیر گذاشته و از آن تأثر می­پذیرد. این پژوهش به بررسی رابطه‏ی جهت‏گیری ارزشی با شهروندی محیط زیست در بین سه منطقه‏ی (3، 11 و 19) شهر تهران می­پردازد. پژوهش حاضر با روش پیمایش انجام شده است و جامعه‏ی آماری تحقیق شهروندان بالای 18 سال (تا 60 سال) ساکن شهر تهران و نمونه‏ی تحقیق 384 نفر از شهروندان سه منطقه‏ی شهر با شیوه‏ی نمونه‏گیری چند مرحله­ای ساده انتخاب شدند. ابزار این پژوهش پرسشنامه می­باشد. داده­های حاصل نیز از طریق آماره­های توصیفی و استنباطی و با استفاده از نرم­افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته­ اند یافته­ های به دست آمده نشان می­دهند که بین فردگرایی و جمع­ گرایی افقی و عمودی با شهروندی زیست‏محیطی رابطه وجود دارد و در این بین؛ تأثیر فردگرایی افقی از همه بیشتر است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigate the Relationship between Individualism Collectivism and Environmental Citizenship among Citizens of Regions 3, 11 and 19 of Tehran

نویسندگان [English]

  • amir rastegarkhaled 1
  • GHasem meshkini 2
  • Sadegh salehi 3
چکیده [English]

Environmental disaster not only takes peace and security of human life and, it also threatens the existence of mankind. Urban environment like all environments of life in their that exists in human activity and the impact can be affected. This study examines the Investigate the relationship between individualism-collectivism and environmental citizenship among the three regions (3, 11, 19) in Tehran. This study is a survey method.The Statistical population is consisted of adults aged 18 years (up to 60) in Tehran.Sample survey of 384 residents of three areas were selected by multistage sampling method. The research tools is questionnaire and data through descriptive and inferential statistics and were analyzed using SPSS software.The results obtained show that between individualism and collectivism horizontal and vertical there is a positive and significant relationship with environmental citizenship, and in the meantime, the impact is all the more horizontal individualism.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Value Orientation
  • individualism
  • Pluralism
  • citizenship
  • Environmental
ادهمی، عبدالرضا و اکبرزاده، الهام (1390). "بررسی عوامل فرهنگی مؤثر بر حفظ محیط زیست شهر تهران"، مجله‏ی تخصصی جامعه­شناسی، سال اول، شماره‏ی 1.##
ارفعی­نیا، حسین؛ کرمانی، مجید؛ آقائی، مینا؛ بهرامی اصل، فرشاد و کریم­زاده، سیما (1392). " بررسی مقایسه­ای کیفیت بهداشتی هوای کلان­شهرهای تهران، اصفهان و شیراز در سال1390"، کدام فصلنامه؟، دوره‏ی 1، شماره‏ی 4، زمستان. ##
اروین، آلن (1393). جامعه­شناسی و محیط زیست، ترجمه‏ی صادق صالحی، انتشارات دانشگاه مازندران. ##
آزاده منصوره، اعظم و عاصفه، توکلی (1386). "فردگرایی، جمع­گرایی و دینداری"، فصلنامه‏ی انجمن مطالعات فرهنگی و ارتباطات، 3(9). ##
بوتکین، دانیل و کلر، ادوارد (1392). شناخت محیط زیست، ترجمه‏ی عبدالحسین وهاب‏زاده، انتشارات جهاد دانشگاهی. ##
پیری، مریم و قاسمی، ناصر (1388). " بررسی حقوقی ـ قضایی چگونگی و نقش اعمال حقوق شهروندی در محیط زیست؛ علوم و تکنولوژی محیط زیست"، دوره‏ی 11، شماره‏ی 3. ##
تریاندیس، هری (1383). فرهنگ و رفتار اجتماعی، ترجمه‏ی نصرت فتی، تهران: رسانش. ##
توسلی، غلامعباس و دادهیر، ابوعلی (1388). "مناسبات دانش و سیاست در یک جامعه‏ی مخاطره­آمیز؛ تأملی جامعه­شناختی بر شکل­گیری جوامع مخاطره­آمیز نظارتی در عصر حاضر"، جامعه­شناسی ایران، دوره‏ی 10، شماره‏ی 4، زمستان. ##
حقیقتیان، منصور؛ پورافکاری، نصراالله و جعفری­نیا، غلامرضا (1391). "تأثیر رفتارهای اجتماعی زیست‏محیطی بر توسعه‏ی اجتماعی (مورد مطالعه: کارکنان پارس جنوبی (عسلویه))"، مجله‏ی مطالعات توسعه‏ی اجتماعی ایران، سال 5، شماره‏ی 1، زمستان. ##
خوش­فر، غلامرضا و صالحی، صادق (1388). سرمایه‏ی اجتماعی و رفتار زیست‏محیطی، همایش بررسی طرح مسائل اجتماعی استان مازندران. ##
دابسون، اندر (1388). اندیشه‏ی اجتماعی و سیاسی سبز، ترجمه‏ی محسن ثلاثی، تهران: انتشارات جامعه­شناسان. ##
شبیری، محمد؛ شمسی پاپکیاده، زهرا و ابراهیمی، هادی (1392). "اثرات اجرای برنامه‏های آموزش زیست­محیطی بر طبیعت­گردی (مورد مطالعه: دانش­آموزان مدارس لنگرود)، مجله­ی برنامه­ریزی و توسعه­ی گردشگری، سال دوم، شماره­ی 7، زمستان. ##
شیرزاداجیرلو، جهان و شیرزاداجیرلو، شیرین (1391). آلودگی و خطرات ناشی از آن، دومین کنفرانس برنامه­ریزی و مدیریت محیط زیست. ##
صالحی، صادق (1389)." نگرش جدید نسبت به محیط زیست و مصرف انرژی"، فصلنامه‏ی انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، سال ششم، شماره‏ی 20، پاییز. ##
صالحی، صادق (1391). " بررسی رابطه‏ی دانش و رفتار مسئولانه‏ی زیست‏محیطی"، فصلنامه‏ی تعلیم و تربیت، شماره‏ی 116. ##
صالحی، صادق و پازوکی­نژاد، زهرا (1393). "تحلیل عوامل اجتماعی مؤثر بر نگرش و عملکرد زیست‏محیطی دانشجویان"، جامعه­شناسی کاربردی، سال بیست و پنجم، شماره‏ی 3، پیاپی (55)، پاییز. ##
صالحی، صادق و پازوکی­نژاد، زهرا (1393). "نوسازی بوم­شناختی و مصرف انرژی"، پژوهش­نامه‏ی توسعه‏ی فرهنگی اجتماعی، سال اول، شماره‏ی 1، بهار و تابستان. ##
صالحی، صادق و لقمان، امام­قلی (1391). "بررسی تأثیر سرمایه­ی اجتماعی بر رفتارهای زیست­محیطی (مطالعه­ی موردی: استان کردستان)"، مجله­ی جامعه‏شناسی ایران، دوره‏ی سیزدهم. ##
ظهیری­نیا، مصطفی (1393). جهت­گیری ارزشی و ارتباط آن با شاخص­های توسعه­ی انسانی در شهر بندرعباس، فصلنامه­ی توسعه­ی اجتماعی (توسعه­ی انسانی سابق)، دوره­ی 10، شماره­ی 2، زمستان. ##
فرصت، محمد (1384). "ارزشیابی آموزش زیست­محیطی در نظام آموزش عالی کشور، پایان­نامه‏ی دکتری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات، رشته‏ی مدیریت محیط زیست. ##
مختاری ملک­آبادی، رضا؛ عبداللهی، عظیمه و صادقی، حمیدرضا (1393). "تحلیل بازشناسی رفتارهای زیست‏محیطی شهری"، مجله‏ی پژوهش و برنامه­ریزی شهری، سال پنجم، شماره‏ی 18. ##
مرکز آمار ایران (1390). سالنامه‏ی آماری ایران، تهران، مرکز آمار ایران. ##
نجفیان، محسن و نامداری، روح­انگیز (1391). "بررسی عوامل اجتماعی ـ اقتصادی مؤثر بر عملکرد زنان در حفظ محیط زیست"، سال سوم، شماره‏ی 11، بهار. ##
 
Dobson, A. (2007). “Environmental Citizenship”, Towards Sustainable Development: Sust. Dev. 15. ##
Dunlap, R. E. (2008). The New Environmental Paradigm Scale: From Environmental Sociology. Westport, CT: Greenwood Press. ##
Dunlap, R. E. and Jones, R. E. )2002(. Assessing Children’s Environmental Worldviews: Modifying and Validating the New Ecological Paradigm Scale for Use With Children. ##