بررسی برخی عوامل اجتماعی مؤثر بر هنجارشکنی دانش‌آموزان (مورد مطالعه: دانش‌آموزان پسر و دختر دبیرستانی شهر اهواز)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه جامعه شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز

2 دانشیار گروه جامعه شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز

3 کارشناس ارشد جامعه شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی برخی عوامل اجتماعی مؤثر بر هنجارشکنی در میان دانش‌آموزان پسر و دختر دبیرستانی شهر اهواز در سال 1394-1393 انجام گرفته است. در چارچوب نظری تحقیق از نظریه‌های کنترل اجتماعی، نظریه‏ی همنشینی افتراقی ساترلند، نظریه‏ی یادگیری اجتماعی تارد، نظریه‏ی پیوند اجتماعی هیرشی، نظریه‏ی آنومی دورکیم، مرتون، پارسونز و ویلیام گود و نظریه‏ی هگن استفاده شد. مطالعه به روش پیمایشی بوده و از ابزار پرسشنامه برای جمع‌آوری اطلاعات استفاده شده است. حجم نمونه 375 نفر است که با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب گردیده است. نتایج تحلیل آماری داده‌ها نشان داد که، بین پایگاه اجتماعی ـ اقتصادی، دلبستگی به والدین، تعلق به مدرسه، دینداری و نظارت والدین با هنجارشکنی رابطه‏ی منفی و معکوس وجود دارد؛ همچنین بین جنس، از هم‌گسیختگی خانواده، معاشرت با دوستان هنجارشکن و استفاده از رسانه‌های ارتباط‏جمعی رابطه‏ی مثبت و مستقیم وجود دارد. تنها بین متغیر تفاهم والدین با هنجارشکنی رابطه‌ای مشاهده نشد. فرضیات مطرح شده 6/52 درصد از واریانس هنجارشکنی دانش‌آموزان را تبیین کرده‌اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Study of Some Social Factors Affecting Norm-Breaking by Students (Study on Secondary School Boys and Gilrs Students in Ahwaz)

نویسندگان [English]

  • SEYED ABDOLHOSSEIN NABAVI 1
  • abdolreza navah 2
  • afsaneh hosseinvand 3
3 shahid chamran university
چکیده [English]

The present paper aims to examine of some Social Factors affecting Norm-breaking among Secondary School Boys and Girls Students in Ahwaz in has been done in 2014-2015. Theoretical framework of research, of social control theory, differential association theory of Sutherland, social learning theory of Tarde, social bond theory of Hirsch, theory of anomie Durkheim, Parsons & William Good and theory of Miller and Hagan was used. This study is survey, sample size of 375 students and tools have been used questionnaires, to collect data how were selected through multi stage cluster sampling method and statistical procedure for investigation of the software Spss is used. Statistical analysis results showed that, there are a negative and reverse relationship between socio-economic Statuses, attachment to parents, belonging to school, religiously, and parental supervision with norm-breaking. Also, there are a positive and direct relationship between sex, family disruption, interaction with norm-breaking friends, use the mass media, with norm-breaker. The only between understanding parents with norm-breaking was not found relationship.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Oppositional
  • Socio-Economic Status
  • Attachment to Parents Belonging to the School
  • Family Rupture
  • Understanding Parents
  • Socializing with Friends Normal
  • Parental Supervision
احمدی، حبیب (1387). جامعه‌شناسی انحرافات، تهران: انتشارات سمت.##
احمدی، یعقوب (1388). "وضعیت دینداری و نگرش به آینده­ی دین در میان نسل­ها (مطالعه­ی موردی: شهر سنندج)"، معرفت فرهنگی اجتماعی، سال اول، شماره­ی اول. ##
اسفندیاری، محمدعلی (1385). بررسی تطبیقی انواع هنجارشکنی‌های دانش‌آموزان در مدارس، پایان­نامه‏ی دوره‏ی کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم تهران. ##
آقاپور، علی (1387). هنجارشکنی در رسانه‌های جمعی، نشر دفتر عقل. ##
بَبی، ارل (1388). روش­های تحقیق در علوم اجتماعی، ترجمه‏ی رضا فاضل، جلد اول، تهران: انتشارات سمت. ##
بخارایی، احمد (1389). جامعه‌شناسی انحرافات اجتماعی، تهران: پیام نور. ##
پارسینه (۱۳۹۰). مشکلات اقتصادی علت ارتباطات نامشروع دانش­آموزان نیست، بازیابی شده در ۱۷ مرداد ۱۳۹۰، http://www.parsine.com/fa/news/44322. ##
پورصالح، ابراهیم (1378). بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر هنجارشکنی دانش‌آموزان پسر دبیرستان­های شهر رشت، پایان­نامه­ی کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی. ##
توحیدلو، احسان (1390). وبلاگ کلاسی درس روش تحقیق /news/23231.www.nasimonline.ir. ##
حمید، علیرضا (۱۳۸٢). هنجارشکنی در مدارس، http://rendha.persianblog.ir/post/34. ##
خبرگزاری ایسنا (1393). هشدار در پی معلم­کشی در مدرسه، بازیابی شده در ۳ آذر ۱۳۹۳، .http://www.isna.ir/fa/news/93090301856##
خیرآبادی، معصومه (1390). راه میان­بر اما ... ، مقاله‏ی رشد، آموزش راهنمایی تحصیلی، دوره‏ی 16، شماره‏ی 8، بازیابی شده در 2 اردیبهشت 1390، www.roshdmag.ir/Roshdmag-content/media/article /2383T. ##
رحیمی موقر، آفرین؛ سهیمی ایزدیان، الهه و یونسیان، مسعود (1385). "مطالعه‏ی مروری وضعیت مصرف مواد در دانشجویان کشور"، مجله‏ی پایش، سال پنجم، شماره‏ی 5. ##
ستوده، هدایت­الله (1392). جامعه‌شناسی انحرافات، تهران، انتشارات آوای نور، چاپ بیست و دوم. ##
شاطریان بیدگل محسن؛ اسمی جوشقانی، زهرا و نوریان آرانی فهیمه (1392). "بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر ناهنجاری­های رفتاری دانش‌آموزان"، مجله‏ی مطالعات توسعه‏ی اجتماعی ایران، سال پنجم، شماره‏ی سوم. ##
شیخاوندی، داور (1350). آسیب‌شناسی اجتماعی، تهران: آموزشگاه عالی خدمات اجتماعی. ##
صدیق سروستانی، رحمت­الله (1388). آسیب‌شناسی اجتماعی، تهران: انتشارات آن. ##
کوزر، لوئیس (1370). زندگی و اندیشه‏ی بزرگان جامعه‌شناسی، ترجمه‏ی محسن ثلاثی. تهران: انتشارات علمی. ##
کوئن، بروس (1373). درآمدی به جامعه­شناسی، ترجمه‌ی محسن ثلاثی، تهران: توتیا. ##
محسنی تبریزی، علیرضا (1383). وندالیسم، تهران: انتشارات آن. ##
ممتاز، فریده (1385). انحرافات اجتماعی، نظریه‌ها و دیدگاه­ها، تهران: شرکت سهامی انتشار، چاپ دوم. ##
مهرگان، آمنه (1389). بررسی عوامل مؤثر بر نابهنجاری­های رفتاری دانش‌آموزان سال سوم دبیرستان­های دخترانه‌ی رشت واحد پرند، پایان‌نامه‏ی کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور. ##
نسیم آنلاین (1393). جامعه، آسیب­ها، آمار ستاد مبارزه با مواد مخدر از اعتیاد دانش‌آموزان، بازیابی شده در 1 اردیبهشت 1393، www.nasimonline.ir. ##
هژبریان، لاله (1390). بررسی برخی عوامل اجتماعی ـ اقتصادی و فرهنگی مؤثر بر بزهکاری دانش‌آموزان شهر اهواز، پایان­نامه‏ی کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران اهواز. ##
وب­سایت خبری دانا (1392). افزایش بی‌اخلاقی و بدرفتاری در مدارس کشور، بازیابی شده در 26 آذر 1392، http://www.dana.ir/News/39057.html. ##
وکیلی، خلیل (1388). رواج تقلب در بین دانش‌آموزان، سایت وب‌گذر، www.webgozar.com. ##
 
Dijkstra, J. K., Lindenberg, S., Verhulst, F., Ormel, J. Veenstra, R. (2009). “The Relation between Popularity and Aggressive, Destructive, and Norm-Breaking Behaviors: Moderating Effects of Athletic Abilities, Physical Attractiveness, and Prosocialit”, Journal of research on adolescence: 19(3), 401–413##
Glock, Ch. & Stark, R. (1965). Religion and society in Tension, Chicago: Rand.McNally. ##
Medori, J. (2011). "Parents and Peers: Understanding Direct and Indirect Effects on Adolescent Marijuana Use". A thesis submitted to the Faculty of Graduate Studies and Research in partial fulfillment of the requirements for the degree of Master of Science. In Family Ecology and Practice Human Ecology. Edmonton, Alberta##
Nye, L. (1958). Family relationships and delinquent behavior. New York: Wiley. ##
Rasmussen, M., Damsgaard, T. M., Holstein, E. Bjørn. Poulsen, H. Lis, Due, P. (2005). “School connectedness and daily smoking among boys and girls: the influence of parental smoking norms”, European Journal of Public Health, Vol. 15, No. 6, 607–612##
Thornberry, P. Terence. Lizotte, J. Alan. Krohn, D. Marvin. Farnworth, M. (1991). “Testing Interactional Theory: an examination of reciprocal causal relationships among family, school and delinquency”, Journal of Criminal Law and Criminology, Volume. 82, No. 1, 2-35##
Whitney, J. A. (2013). "Factors Mediating After-School Participation and Delinquency", Theses and Dissertations. Brigham young university##