مطالعه رابطه عوامل اجتماعی ـ فرهنگی با نگرش نسبت به حق‌النّاس (مطالعه موردی: جوانان 29-18 سال شهر شیراز)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار بخش جامعه‌شناسی و برنامه‎ریزی اجتماعی دانشگاه شیراز

2 دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی سیاسی دانشگاه شیراز

چکیده

هدف این پژوهش مطالعه­ی رابطه­ی عوامل اجتماعی ـ فرهنگی با نگرش نسبت به حق­الناس در بین جوانان شهر شیراز است. در این مسیر، نخست موضوع مورد مطالعه معرفی و بررسی گردید. تحقیقات صورت گرفته توسط محققین دیگر در دو بخش داخلی و خارجی مورد بررسی و سپس نظریه­های موجود در این زمینه مورد بررسی قرار گرفتند. نظریه­ی ماکس وبر به­عنوان چارچوب نظری تحقیق مورد استفاده قرار گرفت. روش اجرای تحقیق با روش پیمایش و گردآوری داده­ها نیز با ابزار پرسشنامه­ی محقق ساخته انجام گرفته است. جامعه­ی آماری تحقیق، جوانان 29-18 سال شهر شیراز بودند که 600 نفر از آن­ها به­عنوان نمونه به صورت نمونه­گیری چند مرحله­ای انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. داده­های جمع­آوری شده، به وسیله­ی نرم­افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیلقرار گرفت. نتایج تحلیل در دو بخش توصیفی و استنباطی ارائه و مورد بررسی قرارگرفت. نتایج رگرسیون چند متغیره نشان داد که 4 متغیر مستقل شامل: دینداری، سن، قومیت و محل سکونت در مجموع توانستند 6/21 درصد تغییرات متغیر وابسته     (حق­النّاس) را تبیین کنند. نتایج بدست آمده در پایان مورد بحث و بررسی قرار گرفتند و پیشنهاداتی ارائه گردید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Study of the Relationship between Social-Cultural Factors with Attitudes toward Haqqu N-Nas (The Right of Men) (Case Study: Youth 18-29 Years Old in Shiraz)

نویسندگان [English]

  • majid movahed 1
  • mandana karimi 2
1
2
چکیده [English]

This study aims to The Study of the Relationship between Social-Cultural Factors with Attitudes toward Haqqu n-nas (The right of men): a Case Study of The Shiraz Youth 18-29 years old. In this way, first of all the topic of study was introduced and analyzed. The conducted research by other scientists in tow part, internal and foreign researches, and then existing theories in the field of study were analyzed. The theories of Max Weber were elected as theoretical framework. The method of this study was quantitative survey with questionnaire. 600 youth (18-29 ages) in Shiraz city by multistage sampling were elected and were analyzed. The gathered data were analyzed by SPSS software. The results in descriptive and inferential parts were presented and research hypotheses were analyzed. Among 12 hypotheses in the study, only 4 hypotheses were verified. Multivariate regression has shown that rate of religiosity, age, ethnic and Residence Variables have explained 21/6 percent of the variations of dependent variable (Attitudes toward Haqqu N-Nas). At the end obtained results have discussed.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Haqqu N-Nas
  • Peoples Rights
  • Mass Media
  • religiosity
  • attitude
اذانی، مهری؛ حاتمی، مجتبی و حاتمی، حسین (1390). "تحلیلی بر فرهنگ شهروندی در شهر یزد"، مجله­ی برنامه­ریزی فضایی، سال اول، شماره­ی 54. #
آرون، ریمون (1386). مراحل اساسی اندیشه در جامعه­شناسی، ترجمه­ی محمدباقر پرهام، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. #
بشریه، حسین (1374). جامعه­شناسی مذهبی ماکس وبر و جایگاه اسلام در آن، نشر: علوم نوین. #
تامپسون، کنت (1380). دین و ساختار اجتماعی، ترجمه­ی علی بهرام­پور و حسن محدثی، تهران: انتشارات کویر. #
ترنر، جاناتان و بیگلی. ال (1370). پیدایش نظریه­ی جامعه­شناسی. ترجمه­ی عبدالعلی لهسایی­زاده، شیراز: انتشارات نوید. #
حسام، فرحناز (1381). هویت شهروندی، اندیشه و پژوهش، شماره­ی 51، سال پنجم. #
دواس، دی. ای (1383). پیمایش در تحقیقات اجتماعی، ترجمه­ی هوشنگ نایبی، تهران: نشر نی. #
سرمد، زهره؛ بازرگان، عباس و حجازی، الهه (1383). روش­های تحقیق در علوم اجتماعی، تهران: انتشارات علمی. جلد اول. #
سلیمی، عبدالحکیم (1390). "اصول نظری حقوق بشر در اسلام"، معرفت حقوقی، سال پنجم، شماره­ی 2. #
طالبی، محمدحسین (1388). "نگاه تاریخی به کاربری واژه­ی حق در فرهنگ غرب و اسلام"،  نامه­ی حقوقی 76، جلد 5، شماره­ی 2. #
علی­اکبریان، مجتبی (1392). "بررسی اهمیت حق­النّاس در آیات قرآن کریم"، فصلنامه­ی تخصصی تفسیر، علوم قرآن و حدیث، سال پنجم، شماره­ی 19. #
قاسمی، وحید و امیری اسفرجانی، زهرا (1389). "تبیین جامعه­شناختی تأثیر دینداری بر سرمایه­ی اجتماعی درون­گروهی"، فصلنامه­ی جامعه­شناسی کاربردی، سال بیست و دوم، شماره­ی 44. #
کوزر، لوئیس (1387). زندگی و اندیشه­ی بزرگان جامعه­شناسی، ترجمه­ی محسن ثلاثی، تهران: انتشارات علمی، چاپ دهم. #
کدیور، محسن (1388). امام سجاد و حقوق مردم درکتاب حق‌النّاس، چاپ اول، تهران: انتشارات کویر. #
گودرزی، محسن (1370). "جامعه­شناسی دین، نگاهی به برخی از اندیشه­های ماکس وبر"، نامه­ی فرهنگ، سال ششم، شماره­ی 3. #
مصدق، محمد (1389). "سرمقاله­ی کرامت انسانی و حقوق شهروندی"، نشریه­ی دادرسی، مرداد و شهریور 1389. #
موحد، مجید؛ عباسی شوازی، محمدتقی و دلبری، محمد (1388). "دینداری و حقوق شهروندی: بررسی جامعه­شناختی رابطه­ی دینداری با حقوق شهروندی"، فصلنامه­ی جامعه­شناسی دانشگاه آزاد آشتیان، دوره­ی 5، شماره­ی 3. #
هزارجریبی، جعفر و امانیان، ابوالفضل (1390). "آگاهی زنان از حقوق شهروندی و عوامل مؤثر بر آن"، نشریه­ی مطالعات و پژوهش­های شهری و منطقه­ای، سال سوم، شماره­ی 9، تابستان 1390. #
همتی، همایون (1375). دین­شناسی تطبیقی، تهران: انتشارات آوای نور. #
همیلتون، ملکم (1387). جامعه­شناسی دین، ترجمه­ی محسن ثلاثی، تهران: انتشارات تبیان. #
همیلتون، ملکم (1387). جامعه­شناسی دین، ترجمه­ی محسن ثلاثی، تهران: انتشارات تبیان. #
وبر، ماکس (1382). دین، قدرت و جامعه، ترجمه­ی احمد تدین، تهران: انتشارات هرمس.#
ویلم، ژان پل (1377). جامعه­شناسی ادیان، ترجمه­ی عبدالرحیم گواهی، تهران: انتشارات تبیان. #
 
Ajzen, I. (2005). Attitudes, Personality and Behavior, England: Open University Press. #
Akar, Bassel (2012). “Teaching for Citizenship in Lebanon: Teacher Talk about The civics Classroom”, Teaching and Teacher Education, No.28, pp. 470-480. #
Donnelly, J. (2012). “Human Rights and Human Dignity: An Analytic Critique of Non-Western Conceptions of Human Rights”, the American Political Science Review, Vol. 76, pp. 303-316. #
Kishani Farahania, E., Salehi, A., (2013). “Development model of Islamic Citizenship Education”, Procedia-Social and Behavioral Sciences, Vol. 89, pp. 64 - 68. #
Meyer, K., Rizzo, H., Ali, Y., (1998). “Islam and the Extension of Citizenship Rights to Women in Kuwait”, Journal for the Scientific Study of Religion, Vol. 37, No.1, pp.131- 144. #
Sigauke, Aaron (2012). “Young People, Citizenship and Citizenship Education in Zimbawe”, International Journal of Educational Development, No. 32, pp. 214-223. #