بررسی جامعه‌شناختی گونه‌شناسی خانواده و فرزندمداری در شهر تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه جامعه‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامشهر تهران

2 استاد گروه جامعه‌شناسی دانشگاه تهران

3 استاد گروه جامعه‌شناسی دانشگاه اصفهان

4 استادیار گروه جامعه شناسی دانشگاه ازاد مبارکه

چکیده

هدف اصلی این تحقیق بررسی جامعه­شناختی گونه­شناسی خانواده و فرزندمداری در خانواده­های ایرانی بر حسب حوزه­ی قدرت، جنسیت، تحصیلات والدین، میزان دموکراتیک و مستبد بودن است. روش تحقیق در این پژوهش پیمایش و ابزار گردآوری داده­ها، پرسشنامه­ی دارای قابلیت اعتماد و اعتبار است. جامعه­ی آماری پژوهش، طبق آخرین آمار سرشماری نفوس و مسکن در سال 1390، "3496892" خانواده در مناطق 22 گانه­ی مناطق شهری تهران  می­باشد و حجم نمونه 386 خانواده است که با استفاده از فرمول کوکران و با روش خوشه‌ای بدست آمده است. روش اصلی در تحلیل داده‌ها پیرسون، رگرسیون و مدل­سازی معادله­ی ساختاری با نرم­افزار Amos است. نتایجبدستآمدهاز محاسباتآمارینشان می‌دهد که وجود فرزندمداری در خانواده­های مورد بررسی تأیید گردید، اما این به معنی حذف مردمحوری در فضای خانواده نیست. بلکه می­توان گفت، هرم قدرت تا حدی تغییر شکل پیدا کرده است، به نحوی که هنوز هم پدر به معنی اصلی­ترین تصمیم­گیرنده و مشارکت­کننده در امور کلان خانه ایفای نقش می­کند، نتایج بدست آمده نشان می­دهد که با توجه به ضریب پیرسون بدست آمده و سطح معناداری می­توان گفت که از آنجایی که سطح معناداری متغیرهای جنسیت، قدرت، میزان دموکراتیک و مستبد، کمتر از 05/0 است با اطمینان 95 درصد می­توان گفت بین این متغیرها و فرزندمداری رابطه وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Investigation of Sociological Families and Filo Centric Typology Acase Study in Tehran

نویسندگان [English]

  • soheyla naseri 1
  • bagher saroukhani 2
  • fereydoun vahida 3
  • shapour behyan 4
چکیده [English]

The main aim of this research is studying sociology of typology of family and child-centeredness among Iranian families according to power, participation, social capital, cultural capital, gender, and parent education, amount of being democratic or dictator and number of children. First of all we want to know what the situation of children is in present families. Also we want to compare the situation of child-centeredness among different types of families. This study is a survey and data gathering tools are questioners which have validity and reliability. Statistical population of this research is 3496892 families in 22 urban regions of Tehran which is according to the last population and housing counting in 2011. The sample size is 386 families which have been obtained by Cochran formula and cluster sampling. The main method in data analysis is Person, regression, and structural equation modeling by using Amos software. The results obtained from statistical calculations show that the existence of child centeredness has been confirmed, but this doesn’t mean that man-centeredness has been omitted in family context. It also can be said that the pyramid of power has changed to some extent; somehow the father is main decision maker and participant in main affairs of home. But the factor of becoming centeredness has the most impact in predicting child-centeredness. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Family
  • Filocentric
  • Power
  • Gender

مراجع

اصلانی، ابراهیم (1382). "تأملی بر شیوه‌های فرزندپروری والدین ایرانی"، روزنامه­ی همشهری، شماره­ی 3185.#
اعزازی، شهلا (1391). جامعه­شناسی خانواده با تأکید بر نقش، ساختار و کارکرد، در دوران معاصر، چاپ ششم، نشر: روشنگران و مطالعات زنان، تهران. #
براون، کن (1385). مقدمه‌ای بر جامعه­شناسی، ترجمه­ی داوود رویدل، قم، انتشارات الف. لام. میم. #
روزن باوم، هایدی (1376). خانواده به منزله­ی ساختاری در مقابل جامعه، ترجمه­ی محمدصادق مهدوی، چاپ اول، تهران، مرکز نشر دانشگاهی. #
ریتزر، جورج (1374). نظریه­ی جامعه­شناسی در دوران معاصر، ترجمه­ی محسن ثلاثی، تهران، انتشارات علمی.  #
ساروخانی، باقر (1380). درآمدی بر دایره­المعارف علوم اجتماعی، تهران، انتشارات کیهان، چاپ سوم، جلد اول. #
ساروخانی، باقر (1393). مقدمه‌ای بر جامعه­شناسی خانواده، نشر سروش، تهران. #
علی احمدی، امید ( 1389)، تحولات معاصر خانواده در شهر تهران، نشر شهر، تهران. #
عنایت، حلیمه و دسترنج، منصوره (1389). "زن در توسعه و سیاست"، پژوهش زنان، دوره­ی 8، شماره­ی 1. #
قاسمی، وحید (1387). "تحلیل جامعه­شناختی بر نقش خانواده در میزان برخورداری از سرمایه­ی اجتماعی"، مجله­ی علوم اجتماعی دانشکده­ی ادبیات و علوم انسانی مشهد، بهار و تابستان. #
قندهاری، پردیس (1382). زن و قدرت، تهران، معاونت پژوهشی پژوهشکده مردم­شناسی، جلد اول. #
گیدنز، آنتونی (1386). جامعه­شناسی، ویراست چهارم، ترجمه­ی حسن چاوشیان، تهران: نشر نی. #
منادی، مرتضی (1386). "سرمایه­های فرهنگی و فضاهای فرهنگی خانواده­ها"، فصلنامه­ی خانواده و پژوهش سال اول، شماره­ی ١، پائیز. #
مهدوی، محمدصادق و غنیمی، حسن (1381). "فرزندسالاری"، پژوهش­نامه­ی دانشکده­ی ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید بهشتی، شماره­ی 35. #
میشل، آندره (1354). جامعه­شناسی خانواده و ازدواج، ترجمه­ی فرنگیس اردلان، دانشگاه تهران. #
نجاتی حسینی، محمود و افشار، سمیه ( 1388). "تحول نام­گذاری فرزندان در شهر تهران"، فصلنامه­ی پژوهش جوانان، فرهنگ و جامعه، دوره­ی 3، پاییز و زمستان. #
 Blood, R. O. (1972). The Family, the Free Press, New York. #
Goode, William J. (1989). The family, Prentice-Hall of India. #
Jensen, A. M. (1994). The Feminization of Childhood ,in J. qvortrup, M. Bardy, G. Sgritta and H. Wintersberger (eds), Childhood Matters ,Aldershot: Avebury. #
Keller & et al (1994). Sociology, McGraw-Hill, New York. #
Nissen, U. (1992). Was tum Kinder am Nachmittag.  #
Parson T. B. (1995). Socialization&intraction process, the free press. #
Smart, C. (2007) Same Sex Couples and Marriage: Negotiating Relational Land scapes with Families and Friends, The Sociologicall Review. #
Stacey, J. (1990). New Brave Families: Stories of Domestic Upheaval in late Twentieth Century America (New York: Basic Books). #
Stacey, J. (1996). In the of the family (Boston: Beacon Press). State of the World Children (2007), UNICEF. Available at: www. unicef.org/. #
Turner, Jonathan H. (1988). The Structure of Sociological Theory. Wads Worth Publishing Co. New York. #
Wallace, Ruth A. & Wolf, A. (1991). Contemporary Sociology Theory. Prentice-Hall, New York. #
Weiten, W. (1994). Psychology, Themes & Variants, Cole Publishing Co, New York. #
 
توسعه اجتماعی
دوره 10، شماره 4 - شماره پیاپی 40
دوره 10، شماره 4، تابستان 1395
شهریور 1395
صفحه 7-32

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار